پاسداشت هادی خانیکی؛ از اعتدالورزی شخصیتی تا باور به عرصه عمومی
البته به این پرسش نیز پاسخ داد که چرا امروزه صداهای رادیکال وگاه همراه با نفی و حذف دیگری و همبستگی ستیز، پژواک بیشتری در جامعه ما به نسبت اندیشه ها و طرحهای افرادی چون دکتر خانیکی دارد :
– قبل از انقلاب اهل مبارزه عملی علیه حکومت ستمگر و ازجمله دانشجویانی شناخته می شده که حاضر به هزینه دهی برای رسیدن به تغییر وتحول حق محور بوده اند. این سابقه کفایت می کند تا بهتر دریابیم که چرا خانیکی پس از انقلاب و در سطوح مختلف استادی دانشگاه یا مشاور مقامات کشوری باز آرام وقرار نداشته و حضوری فعال برای تغییر وتحول در قالب های جدید از خود نشان داده است
– تواضع، فروتنی و اعتدال ورزی شخصیتی همراه با خوش بینی ذاتی به همه انسانها و امیدواری نسبت به آینده و علاقمندی تئوریک به آرای برخی از متفکران شناخته شده جهانی مروّج مردم سالاری مبتنی بر گفتگو و تفاهم اجتماعی، او را به شدت به سمت پیگیری این پروژه ملی کشانده است که باید گفتگوی اجتماعی در همه سطوح را به طور جدی دنبال کرد واین امر نه فقط یک فضیلت اخلاقی و انسانی بلکه یک ضرورت انکار ناپذیر برای جامعه ماست. او تاکید دارد که گفتگوها نباید عمودی و تابع الزامات دیکته شده حاکمان باشد بلکه باید برخاسته از علائق وخواسته های خود مردم و در راستای تقویت همبستگی انسانی باشد
– چون خانیکی به عرصه عمومی به همان مفهومی که هابرماس فیلسوف مکتب انتقادی فرانکفورت تبیین کرده ، باور جدی دارد و عرصه عمومی به عنوان گستره وسیع انواع مشارکت ها و گفتگوهای آزادی مردمی را مقدمه جامعه مدنی و مهار قدرت می داند خود علاوه بر فعالیت های نظری دانشگاهی همواره در قالب نهادهای مدنی اجتماعی یا رسانه ای یا اتاق های فکری حزبی حضوری فعال و مبتکرانه داشته و کنشگری پرتلاش بوده و می باشد. در همین روند حتی اکنون که متاسفانه دچار بیماری است هم چنان هرهفته در موسسات مدنی مختلف ارائه برنامه دارد ( دوشنبه 19 اردیبهشت در موسسه خیریه دارالکرام حامی تحصیل کودکان بی سرپرست یا بد سرپرست)
– خانیکی در عین حال که مردی دیندار است اما در پیگیریهای طرح های اجتماعی خود از مطلق گرایی شریعت محور فاصله دارد و همواره با تکیه بر محوریت اخلاق تلاش کرده تا با گروه های مختلف فکری ارتباطی محترمانه برقرار کند و از این رهگذر زمینه فهم مشترک برای حل چالشهای جامعه را فراهم سازد.
* رئیس انجمن روان شناسی اجتماعی ایران