سیزده اصل برای دوستی با زمین در سیزدهبدر
با چهارشنبهسوری و شادمانیهای آن، به پیشواز بهار میرویم و با رفتن به در و دشت در سیزدهبدر، به نوروز خدانگهدار میگوییم و خویشتن را سرشار از نیروی جانبخش طبیعت میسازیم.
چنین است که اعتدال بهاری را پاس میداریم و برای یک سال پرتلاشِ دیگر آماده میشویم. اما به یاد داشته باشیم که طبیعت، برای ما که جمعیتمان بس فزونی یافته و به قدرتی عظیم برای تغییر و نابودی زمین دست یافتهایم، کوچک شده است. از اینرو، باید با احتیاط بر زمین گام نهیم و اثر تخریبی خویش را به کمینه برسانیم.
برای سیزدهبدر، پیش از هرچیز بهتر است که نه به تفرجگاههای دور، بلکه به نزدیکترین فضاهای باز منطقهمان برویم تا به سهم خویش از بیشتر شدن شدآمد (ترافیک) جلوگیری کنیم. همچنین باید این سیزده اصل را برای دوستی با زمین در سیزدهبدر به یاد داشته باشیم:
1- کیسهای همراه داشته باشیم و همهی پسماندهای خود را (تا حد امکان به شکل تفکیکشده) به شهر و به مخزنهای زباله برسانیم.
2- از انداختن سبزههای هفتسین در جادهها و جویبارها و رودخانهها، و رها کردن ماهیان هفتسین در پهنههای آبی طبیعی خودداری کنیم.
3- در هر جا که بساط خود را گستردیم، تا شعاع چندمتری، زبالههای رهاشده را جمعآوری کنیم تا هم چشمانداز خودمان بهتر شود و هم کمکی کرده باشیم به پاکسازی محیط زیستمان.
4- از دفع ادرار و مدفوع، و استفاده از مواد شوینده یا صابون در داخل یا حریم رودها و جویبارها (فاصلهی حدود 70 متر از کنار آب) خودداری کنیم.
5- از انداختن تهسیگار که در بردارندهی دهها مادهی سمی است، در کوی و خیابان و طبیعت خودداری کنیم.
6- از لگدکوب کردن و چیدن گیاهان، و آسیبرسانی به جانوران خودداری کنیم. به مکانهایی که ممکن است آشیان پرندگان و دیگر جانوران باشد، نزدیک نشویم.
7- در محیطهای طبیعی از راههای پاکوب گذر کنیم، و میانبُر نزنیم تا خاک فرسوده نشود.
8- از ورود با خودرو به پهنههای طبیعی، و از شستن خودرو و تعویض روغن در کنار رودها و در دیگر نقاط طبیعت خودداری کنیم.
9- صدای آهنگهایی که گوش میکنیم، و سروصداهای دیگرمان، آن اندازه باشد که آرامش دیگران را برهم نزند.
10- به یاد داشته باشیم که روشن کردن آتش در طبیعت، سبب لکهدار شدن زمین، مرگ موجودات زندهی خاک، آلودگی هوا، و افزایش شدید خطر آتشسوزی میشود. تا حد امکان از این کار خودداری کنیم، و برای گرم کردن یا درست کردن خوراک، از اجاقهای مسافرتی یا منقل استفاده کنیم. در صورت درست کردن آتش، دقت کنیم که باد جرقههای آن را به سوی گیاهان خشک نبرد. هنگام ترک محل، روی بقایای آتش، آب و خاک بریزیم.
11- در واقع، به گونهای وارد طبیعت شویم و از آن بیرون رویم که ردّی از ما باقی نماند!
12- با کسانی که اصول بالا را رعایت نمیکنند، گفتگو کنیم و به آرامی از ایشان بخواهیم که در حفظ محیط زیست بکوشند.
13- محیط زیست و منابع طبیعی، ثروتهای ملی ما و متعلق به همگان هستند؛ موردهای تجاوز به آنها را به مسوولان گزارش کنیم و پیگیر حقوق خود باشیم.
* کنشگر محیط زیست