جنگ 8 ساله ایران و عراق در تاریخ 31 شهریور سال 1359 آغاز شد . هرچند از چند ماه قبل از آن هم نشانه های نیت خصمانه صدام برای تعرض به کشور ایران نمایان شده بود . درگیری‌های عراق در 14/۶/59 در غرب آغاز شد ولی در نوار مرزی جنوب اولین درگیری‌های ایذایی در 22/۶/59 صورت گرفت و در 23/۶/59 اولین شهید جنگ در جنوب را که برادری از سپاه امیدیه بود، داشتیم. درگیری‌هایی ایذایی و آزمایشی، با سلاح انفرادی که بعدا به خمپاره تبدیل شد، چند روزی بیشتر طول نکشید و جنگ کلاسیک سراسری و تمام عیار عراق در اول مهر آغاز گردید.
در پی این جنگ افروزی دلیرمردان سرزمین ایران برای دفاع از میهن و کشور خود به میدان آمده و با مجاهدت مثال زدنی ، عملیات های گوناگونی را در عرصه های زمین ، هوا و دریا انجام دادند .
عملیات کمان ۹۹ یا عملیات سایه البرز، عملیات هوایی گسترده ایران، در اولین روز جنگ ایران و عراق بود که بزرگترین عملیات نظامی نیروی هوایی ارتش محسوب می‌شود.. در این عملیات ، شمار ۲۰۰ هواپیمای جنگی ایرانی حضور داشتند، که ۱۴۰ فروند از آنها از مرز عبور کردند و اهداف نظامی، فرودگاه‌ها و آشیانه‌های نظامی متعلق به ارتش عراق از جمله پایگاه هوایی کرکوک، پایگاه هوایی رشید، پایگاه هوایی علی، پایگاه هوایی التقدم و پایگاه‌های هوایی و اهدافی در موصل، حبانیه، ناصریه، شعیبیه، کوت، بصره، ام قصر و المثنی و فرودگاه بین‌المللی بغداد را مورد هدف قرار دادند و ۶۰ فروند دیگر نیز کار پشتیبانی را در این عملیات هوایی، انجام می‌دادند.
هرچند نیروهای مردمی و نظامی به صورت چریکی عملیاتهای گوناگونی را انجام دادند ولی اولین عملیات زمینی ایران را عملیات اندیمشک می دانند که در تاریخ 23 مهر 1359 و در غرب پل نادری و رودخانه کرخه ، سه راه قهوه‌خانه انجام شد تا جلوی پیش روی ارتش عراق را بگیرد .
همچنین ، اهمیت سکوهای البکر و الامیه در تأمین اقتصاد رژیم بعثی باعث شد که این سکوهای نفتی از همان ابتدا مورد حمله نیروهای دریایی ارتش قرار بگیرد. در آبان ماه سال 59 نیروی دریایی با اجرای دو عملیات “اشکان” و “شهید صفری” علیه سکوهای البکر و الامیه که ترمینال‌های بزرگ نفتی دشمن برای صدور نفت آن کشور بود توانست این سکوها را منهدم کند و به این ترتیب دشمن از امکان صدور نفت از طریق این سکوها محروم و از نظر اقتصادی در تنگنا قرار گرفت.
اولین عملیات برون مرزی ایران در دوران دفاع مقدس عملیات رمضان بود . این عملیات در تاریخ ۲۳ خرداد ماه ۶۱ ساعت ۲۱:۳۰ با رمز یا صاحب‌الزمان ادرکنی در منطقه جنوب غربی کشور در دو مرحله به منظور دور کردن آتش دشمن از شهر‌های کشورمان و انهدام تجهیزات و نیروهای دشمن صورت گرفت. این عملیات نخستین عملیات برون‌مرزی ایران در دوران دفاع مقدس بود که در پنج مرحله به اجرا درآمد و تا ۲۷ مرداد ادامه داشت. در پی تحرکات دشمن، عملیات رمضان در شب ۲۱ رمضان در چهار محور و پنج مرحله از سوی قرارگاه کربلا طراحی و اجرا شد تا با عبور از خط مرز بین المللی، یک زمین مثلثی شکل به وضعیت هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع آزاد شود. این منطقه از شرق به شلمچه، جاده اهواز خرمشهر، از شمال به کوشک و طلاییه و پاسگاه‌های مرزی در جنوب هویزه و حاشیه جنوبی هورالهویزه و از جنوب به رودخانه اروند تا شلمچه در شرق بصره، منتهی می‌شد.
در ادامه مروری داریم بر مشخصات عملیات های دوران دفاع مقدس:
| ردیف | تاریخ عملیات | نام عملیات | منطقه عملیات |
| 1 | 24/12/1360 | ام الحسنین | کرخه کور (نور ) |
| 2 | 13/2/1360 | امام علی | جبهه جنوب موقعیت شمال سوسنگرد |
| 3 | 26/12/1359 | امام مهدی(عج) | غرب سوسنگرد تا روستای احیمر |
| 4 | 1/2/1360 | بازی دراز | جبهه غرب موقعیت غرب سر پل ذهاب |
| 5 | 19/12/1363 | بدر | جبهه جنوب موقعیت هورالهویزه(شرق دجله) |
| 6 | 10/2/1361 | بیت المقدس | جبهه جنوب موقعیت غرب کارون |
| 7 | 25/10/1366 | بیت المقدس 2 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب ماووت(شمال سلیمانیه) |
| 8 | 24/12/1366 | بیت المقدس 3 | جبهه شمالغرب موقعیت جنوب ماووت(سلیمانیه) |
| 9 | 5/1/1367 | بیت المقدس 4 | جبهه شمالغرب موقعیت جنوب دریاچه دربندیخان عراق |
| 10 | 22/1/1367 | بیت المقدس 5 | پنجوین |
| 11 | 26/2/1367 | بیت المقدس 6 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب ماووت (سلیمانیه) |
| 12 | 22/3/1367 | بیت المقدس 7 | جبهه جنوب موقعیت شلمچه |
| 13 | 23/7/1359 | پل نادری | جبهه جنوب موقعیت غرب دزفول |
| 14 | 21/11/1362 | تحریرالقدس | دربندیخان عراق |
| 15 | 3/12/1365 | تکمیلی کربلای 5 | جبهه جنوب موقعیت شلمچه |
| 16 | 20/10/1359 | توکل | جبهه جنوب موقعیت شمال آبادان |
| 17 | 15/5/1361 | ثارالله | قصر شیرین |
| 18 | 5/7/1360 | ثامن الائمه | جبهه جنوب موقعیت شمال آبادان |
| 19 | 26/2/1361 | حسین بن علی | میمک |
| 20 | 3/12/1362 | خیبر | جبهه جنوب موقعیت هورالهویزه و جزایر مجنون |
| 21 | 11/6/1360 | رجایی و باهنر | جبهه غرب موقعیت شمال سر پل ذهاب |
| 22 | 22/4/1361 | رمضان | جبهه جنوب موقعیت شرق بصره |
| 23 | 26/8/1359 | سوسنگرد | جبهه جنوب موقعیت شرق سوسنگرد |
| 24 | 8/7/1359 | شهید غیور اصلی | سوسنگرد – حمیدیه |
| 25 | 27/6/1360 | شهید مدنی | منطقه عملیاتی سوسنگرد |
| 26 | 25/2/1360 | شیخ فضل الله نوری | جبهه جنوبی جنگ – تپه های مدن و شهید موذنی در شمال منطقه آبادان |
| 27 | 19/10/1359 | ضربت ذوالفقار | جبهه غرب موقعیت غرب صالح آباد |
| 28 | 8/9/1360 | طریق القدس | جبهه جنوب موقعیت غرب سوسنگرد و بستان |
| 29 | 27/06/1366 | ظفر 1 (نامنظم) | منطقه عملیاتی دهوک در استان سلیمانیه عراق |
| 30 | 7/4/1364 | ظفر 3 (نامنظم/ایذایی) | شمال غربی خط خودی – جبهه شمالی جنگ |
| 31 | 22/10/1366 | ظفر 5 | عمق200 کیلومتری در پشت مواضع دشمن در استانهای شمالی خاک عراق |
| 32 | 7/03/1364 | ظفر1(ایذایی) | جزیره مینو |
| 33 | 12/07/1366 | ظفر2(نامنظم) | شهر کفری داغ در استان کرکوک عراق |
| 34 | 28/8/1366 | ظفر4 | استان دهوک عراق |
| 35 | 5/12/1366 | ظفر6 | منطقه عمومی سنگاو در شرق استان کرکوک عراق – عمق جبهه شمالی دشمن |
| 36 | 23/12/1366 | ظفر7 | شرق سلیمانیه |
| 37 | 26/7/1363 | عاشورا | جبهه غرب موقعیت جنوب سومار(شمال فکه) |
| 38 | 24/5/1364 | عاشورا2(محدود) | منطقه عمومی چنگوله واقع در جنوب شهر مرزی مهران |
| 39 | 23/5/1364 | عاشورای 1 | منطقه تکاب و صایین‌دژ از استان آذربایجان غربی ایران |
| 40 | 25/5/1364 | عاشورای 3 | منطقه عمومی فکه ـ جبهه میانی جنگ |
| 41 | 30/7/1364 | عاشورای4 | هورالهویزه عراق – محور جنگی جنوب |
| 42 | 19/7/1365 | فتح 1 | جبهه شمالغرب موقعیت کرکوک |
| 43 | 13/6/1366 | فتح 10 | شمال اربیل |
| 44 | 4/8/1365 | فتح 2 | سد دوکان کردستان عراق |
| 45 | 24/8/1365 | فتح 3 | منطقه زاخو – دهوک در عمق300 کیلومتری جبهه شمالی جنگ |
| 46 | 22/11/1365 | فتح 4 | عمق 70 کیلومتری استان اربیل عراق – محور شمالی جنگ |
| 47 | 25/1/1366 | فتح 5 | منطقه عمومی چوارتا – ماووت در شمال استان سلیمانیه عراق |
| 48 | 7/4/1366 | فتح 7 | حلبچه |
| 49 | 28/8/1366 | فتح 8 | شمال موصل |
| 50 | 18/5/1366 | فتح 9 | منطقه عمومی شرق خرمال کردستان عراق |
| 51 | 2/1/1361 | فتح المبین | غرب دزفول و شوش |
| 52 | 21/3/1360 | فرمانده کل قوا | جبهه جنوب موقعیت جنوب دار خویین |
| 53 | 21/3/1360 | فرمانده کل قوا خمینی روح خدا | منطقه عمومی دارخوین |
| 54 | 24/4/1364 | قادر | جبهه شمالغرب موقعیت امتداد مرزآذربایجان و عراق |
| 55 | 24/3/1364 | قدس 1 | شرق دجله |
| 56 | 4/4/1364 | قدس 2 | هورالهویزه |
| 57 | 19/4/1364 | قدس 3 | جنوب دهلران |
| 58 | 1/5/1364 | قدس 4 | هورالهویزه |
| 59 | 16/5/1364 | قدس 5 | غرب هویزه |
| 60 | 9/4/1365 | کربلا 1 | جبهه غرب موقعیت مهران |
| 61 | 30/1/1366 | کربلا 10 | جبهه شمالغرب |
| 62 | 10/6/1365 | کربلا 2 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب پادگان حاج عمران |
| 63 | 11/6/1365 | کربلا 3 | اسکله نفتی الامیه والبکر |
| 64 | 3/10/1365 | کربلا 4 | جبهه جنوب موقعیت جنوب وغرب خرمشهر(اروندرود) |
| 65 | 19/10/1365 | کربلا 5 | جبهه جنوب موقعیت شلمچه وشرق بصره |
| 66 | 23/10/1365 | کربلا 6 | جبهه غرب موقعیت نفت شهر |
| 67 | 12/12/1365 | کربلا 7 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب پادگان حاج عمران |
| 68 | 18/1/1366 | کربلا 8 | جبهه جنوب موقعیت شلمچه و شرق بصره |
| 69 | 20/1/1366 | کربلا 9 | قصر شیرین |
| 70 | ۹ مهر ۱۳۵۹ | کوی ذوالفقاری | آبادان |
| 71 | 10/8/1361 | محرم | جبهه جنوب موقعیت جنوب موسیان(شرهانی و زبیرات) |
| 72 | 12/10/1360 | محمد رسول الله | جبهه شمالغرب موقعیت غرب و شمال نوسرد |
| 73 | 11/6/1360 | محور شحیطه | غرب بلندی های “الله اکبر “ |
| 74 | 25/1/1360 | محور شوش دانیال | منطقه عمومی شهر شوش دانیال – محور جنوبی جنگ |
| 75 | 15/01/1360 | محور کرخه دزفول | غرب دزفول – محور جنوبی جنگ |
| 76 | 3/5 /1367 | مرصاد | خطوط جبهه میانی جنگ |
| 77 | 9/7/1361 | مسلم بن عقیل | جبهه غرب موقعیت غرب سومار |
| 78 | 20/9/1360 | مطلع الفجر | جبهه غرب موقعیت شمال گیلانغرب و جنوب سرپل ذهاب |
| 79 | 1/12/1360 | مولای متقیان | چزابه |
| 80 | 15/10/1359 | نصر | جبهه جنوب موقعیت جنوب کرخه کور،هویزه |
| 81 | 25/1/1366 | نصر 1 | غرب بانه درعراق |
| 82 | 13/3/1366 | نصر 2 | میمک |
| 83 | 27/3/1366 | نصر3 | جنوب دهلران |
| 84 | 21/3/1366 | نصر4 | جبهه شمالغرب موقعیت شمال سلیمانیه |
| 85 | 3/4/1366 | نصر5 | جنوب غربی سردشت |
| 86 | 10/5/1366 | نصر6 | میمک |
| 87 | 14/5/1366 | نصر7 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب سردشت |
| 88 | 29/8/1366 | نصر8 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب ماووت عراق |
| 89 | 1/9/1366 | نصر9 | حاج عمران |
| 90 | 20/1/1362 | والفجر 1 | جبهه جنوب موقعیت شمالغرب فکه |
| 91 | 25/12/1366 | والفجر 10 | جبهه شمالغرب موقعیت غرب نوسرد(حلبچه) |
| 92 | 29/4/1362 | والفجر 2 | جبهه شمال غرب موقعیت غرب پیران شهر(حاج عمران) |
| 93 | 7/5/1362 | والفجر 3 | جبهه غرب موقعیت مهران |
| 94 | 27/7/1362 | والفجر 4 | جبهه شمال غرب موقعیت شمال مریوان(پنجوین) |
| 95 | 27/11/1362 | والفجر 5 | چنگوله |
| 96 | 2/12/1362 | والفجر 6 | چزابه و چیلات |
| 97 | 12/1362 | والفجر 7 | جزابه و چیلات |
| 98 | 20/11/1364 | والفجر 8 | جبهه جنوب موقعیت جنوب آبادان(فاو) |
| 99 | 5/12/1364 | والفجر 9 | جبهه شمالغرب موقعیت شرق سلیمانیه(شرق چوارته عراق) |
| 100 | 18/11/1361 | والفجر مقدماتی | جبهه جنوب موقعیت جنوب فکه(چزابه) |
| 101 | 14/5/1362 | والفجر2(مرحله دوم) | ارتفاعات گردمند( ۱۹کیلومتری مرز و۱۴ کیلومتری پادگان حاج عمران) |
