زنگنه: احیای برجام و انرژی دو موضوع مهم نشست نقب بود
کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با خبرآنلاین در خصوص برگزاری نشست نقب با اشاره به نگرانی کشورهای عربی در خصوص حمله روسیه به اوکراین، بحران های ناشی از انرژی و احیای توافق هسته ای را از مهمترین دغدغه های آنان دانست.
ابوالفضل خدائی: فلسطین اشغالی روز یکشنبه میزبان نشست وزیران امور خارجه رژیم صهیونیستی، آمریکا، مصر، امارات، بحرین و مغرب در نقب اشغالی بود. نشستی که ایران نیز نسبت به آن موضع گیری کرد و سخنگوی وزارت خارجه کشورمان با محکوم کردن آن برگزاری این نشست را خیانت به آرمان آزادی فلسطین توصیف کرد و ضمن هشدار نسبت به فتنه انگیزی و شرارت صهیونیستها در منطقه بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری و گسترش روابط دوجانبه با کشورهای منطقه و مقابله با توطئه صهیونیستی- آمریکایی در ایجاد اختلاف و گسترش بی ثباتی در منطقه غرب آسیا تاکید کرد. به باور ناظران و کارشناسان از جمله اهداف اصلی این نشست می تواند اعلام حمایت آمریکا از متحدان خود در منطقه پس از توافق احتمالی در مذاکرات هستهای با ایران باشد. به ویژه رژیم صهیونیستی که هر گونه پیشرفت در مذاکرات نگرانی های عمیقی را برای آن به وجود آورده و نخست وزیر این رژیم نیز اخیرا از ضرورت ایجاد ناتوی عربی سخن گفته بود. با این حال وزیرخارجه مصر تأکید کرد که شرکت مصر در نشستهای نقب برای ایجاد هیچ ائتلافی علیه هیچ طرفی از جمله ایران نیست و ایجاد صلح و مسئله ازسرگیری گفتوگوهای اسرائیلی-فلسطینی، بخش اعظمی از دستورکار نشست نقب را به خود اختصاص داد. برای بررسی بیشتر این نشست با صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه گفتگویی داشته ایم که در ادامه آن را می خوانید:
مهمترین اهداف نشست نقب از دیدگاه شما چیست؟ آیا حوادث اخیر در منطقه و موضوع ایران محور اصلی این نشست بودند؟
این نشست نشانی نگرانی رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی نسبت به برخی از موضوعات است. احیای برجام و ایجاد بحران های گوناگون در پی حمله روسیه به اوکراین، تأمین انرژی، سوخت و غیره از جمله موارد مهمی است که می توان بدان اشاره کرد. وجود چنین مسائلی می تواند در کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی بحران های سیاسی و اجتماعی زیادی به بار آورد. بنابراین چگونگی مواجهه و مقابله با این بحران ها از دلایل برگزاری این نشست بود. در واقع وضعیت را می توان به فردی تشبیه کرد که در حال غرق شدن است و از راهی برای نجات استفاده می کند. وقتی کشورهای شرکت کننده در این نشست هر کدام از ضعف های ذاتی و اساسی برخوردارند، محصول این نشست نیز چیزی جز انباشت و آشکار شدن ضعف ها نمی تواند باشد.
بیشتر بخوانید:
شهادت سردار سلیمانی چه پیامدهایی بر امنیت خاورمیانه داشت؟
آیا بنت با دستور کار ایران به امارات سفر کرد؟
شمارش معکوس برای سرنوشتسازترین روزهای عراق
به بحران های انرژی اشاره کردید؛ آیا افزایش قیمت نفت در سایه جنگ اوکراین نمی تواند کشورهای عربی را در موقعیت بهتری قرار دهد؟
افزایش قیمت نفت می تواند حربه ای چندطرفه باشد و منجر به افزایش درآمد کشورهایی چون روسیه و ایران نیز شود. اما برای کشوری مانند عربستان که با بحران های منطقه ای دست و پنجه نرم می کند موضوع افزایش درآمد مشخص نیست. بلکه در عوض می تواند باعث مشکلات، کمبودها، نارسایی ها و از بین رفتن تأسیسات و مخازن نفتی شود. ضمن اینکه تأمین نفت برای رژیم صهیونیستی نیز امری مشکل خواهد بود با توجه به اینکه یکی از منابع تأمین انرژی آن در کردستان عراق است و اگر این منطقه ناامن باشد، انتقال نفت کاری دشوار خواهد بود. در خصوص عراق نیز به همین شکل است که در بحران های سیاسی تشکیل دولت و انتخاب رئیس جمهور قرار دارد که باید جوابگوی تخلف از قانون اساسی نیز باشند که نفت این کشور نباید به رژیم صهیونیستی صادر شود. مساله ای که به نوبه خود به مشکلات عراق نیز می افزاید. از طرفی مصر که در حوزه تأمین انرژی با مشکلاتی روبروست با افزایش قیمت نفت هزینه هایش نیز افزایش پیدا می کند. بنابراین شاهد آن هستیم که مجموعه ای از ضعف ها و نارسایی ها علنی تر و متراکم تر می شود.
در بحث ایجاد ناتوی عربی چطور؟ موضوعی که رژیم صهیونیستی نیز بر ضرورت تشکیل آن تاکید کرده بود…
بحث ناتوی عربی بیشتر یک شبیه سازی کودکانه است. سازمان پیمان آتلانتیک شمالی اصول و مبانی خاص خود را داشته و تلاش برای کپی برداری از چنین سازمانی که از ضعف ها و مشکلات زیادی برخوردار بوده فایده ای نخواهد داشت. در واقع ملغمه ای است که طی آن تلاش می شود از نام ناتو برای برای مواجهه با مشکلات و بحران ها استفاده کنند. تفاوت رژیم ها با یکدیگر به لحاظ ساختاری، تفاوت در تسلیحات و همچنین تفاوت در اهداف و چالش ها از جمله مشکلات قابل توجه هستند.
به عنوان سوال آخر مهمترین دلیل عدم حضور اردن در این نشست چه بود؟
اردن با مشکلات خاص خود دست و پنجه نرم می کند، اگرچه در این نشست حضور نداشت اما در نشست قبلی شرکت کرد. عراق نیز حاضر بود اما رژیم صهیونیستی در حضور عراق شرکت نکرد. عراق نیز در حال حاضر کنار می رود و رژیم صهیونیستی به همراه چند کشور دیگر جلسه برگزار می کند. همانطورکه می دانیم اردن مشکلات جدی با رژیم صهیونیستی دارد؛ مشکل آب اردن، موضوع مستقر کردن فلسطینی ها در اردن و پایان دادن به بحث بازگشت آوارگان باعث ایجاد یک اختلاف بزرگ شده است. اردن به جای ورود به آرامش و ثبات ممکن است گرفتار بی ثباتی بیشتری شود.
۴۹۳۱۱