راهنمای سریع طراحی برنامه برای ایجاد تابآوری «قسمت اول»
برگرفته از کتاب تابآوری، راهنمای ایجاد و برنامه اقدام
اگر زمان کم است و شما باید سریعاً برنامه ای طراحی کنید، این بخش از کتاب راهنما را مطالعه نمایید. به این بخش به مثابه یک لقمه کوچک نگاه کنید که فقط ضعف شما را می گیرد نه بیشتر. اگر واقعا خواهان درک طرح برنامه هستید، باقیمانده این راهنما خصوصا بخش پنجم را مطالعه نمایید که هر گامی از طرح برنامه را با جزئیات بیشتر توضیح داده و تمرین هایی را برای عملی کردن مهارتهای مورد نیاز جهت طراحی برنامههای بزرگ آماده کرده ایم. ضمنا این راهنمای سریعی برای نحوه طراحی برنامه تاب آوری است.
قبل از شروع، این را به خاطر بسپارید که برنامههای ارتقاء تاب آوری بر افزایش ظرفیت اشخاص متمرکز است تا کم کردن اختلال یا بیماری. در حقیقت بیشتر برنامههای تاب آوری برای فراهم کردن فهرستی کوتاه از تجارب حیاتی برای شرکت کنندگان طراحی شده اند.
در این راهنما، این تجارب را عناصر تشکیل دهنده برنامههای موفق نام نهاده ایم که شامل موارد زیر است:
_ ایجاد روابط
_ تقویت هویتهای قدرتمند
_ ایجاد فرصتهای قدرت و کنترل برای شرکت کنندگان
_ ترویج عدالت اجتماعی
_ بهبود دسترسی به نیازهای مادی حیاتی نظیر: غذا، مسکن، امنیت
_ ایجاد حس تعلق، مسئولیت در قبال دیگران، معنویت، هدف زندگی و غیره
_ تقویت ریشههای تاریخی و فرهنگی
برنامههای خوبی که تاب آوری را پرورش می دهند به کودکان، خانواده ها و جوامعشان کمک می کنند تا راهشان را به سوی این تجربیات تا جایی که ممکن است پیدا کنند تا ارزش ها و باورهایشان را بازتاب دهد. با به خاطر سپردن این عناصر تشکیل دهنده، اکنون شما آماده طراحی برنامه هستید.
برنامههای ارتقاء تاب آوری بر افزایش ظرفیت اشخاص متمرکز است تا کم کردن اختلال یا بیماری
گام اول: برنامه خود را انتخاب کنید
مثل آشپزهای حرفه ای نیاز است که تصمیم بگیرید که چه نوع غذایی را و برای چه کسانی قرار است تهیه ببینید، به همین صورت نیز گام اول طراحی برنامه برای ایجاد تاب آوری پیدا کردن مسئله درست برای حل کردن بوده و سپس انتخاب برنامه عملی با منابع موجود می باشد. عموما، بهترین برنامه ها به مسائلی که بیشترین فشار را می آورند می پردازند. اینها مسائلی هستند که افراد بیشترین انگیزه را برای تغییرشان دارند. اگر که مسئله ای در اولویت باشد افراد بیشتر خواهان مشارکت در پیدا کردن راه حلهای مفید برای آن هستند.
برقراری شورای مشورتی محلی
اگر می خواهید بدانید که کدام مسئله از اهمیت بیشتری برخوردار است، و چه راه حل هایی مفیدتر خواهند بود، شما بایستی شورایی مشورتی متشکل از جوانان و بزرگسالان محل که می توانند در مدیریت طرح برنامه کمک کنند دایر نمایید.
بهتر است دو شورا ایجاد کنید: یکی برای بزرگسالان و دیگری برای کودکان و نوجوانان. یک شورای خوب به تمرکز بر روی کار و ایجاد پلهای ارتباطی بین طراحان برنامه و کسانی که نیازمند این برنامه ها هستند کمک می نماید.
ارزیابی نیازها
راههای فراوانی برای فهمیدن اینکه یک جامعه با چه خطراتی مواجه است یا به چه چیزی نیاز دارد و قدرتی که جامعه باید با آن بر موقعیتهای بد غلبه کند وجود دارد. شاید روش ها تغییر کنند اما نتیجه یکسان است: درک بهتر نقاط قوت و چالشهای یک جامعه.
ابزار بصری نظیر کشیدن نقشه منابع جامعه هدف بر روی یک برگ کاغذ بزرگ یا بررسی خانه به خانه، روشهای مفیدی هستند برای مشارکت مردم در شناسایی مسائلی که با آنها مواجه هستند و راه حل هایی که در طراحی برنامه ها گنجانده می شود.
رویکردهای فراوان دیگری نیز وجود دارد که طراحان برنامه برای فهم اینکه چه چیزی برای جامعه ای اهمیت دارد استفاده می کنند نظیر برگزاری کارگاههای آموزشی، دنبال کردن اخبار، استفاده از تکنیکهای بصری و مبتنی بر هنر برای مستند سازی تجربیات افراد.
شورای خوب می تواند به انتخاب بهترین روش در ارزیابی جامعه کمک نماید، خصوصاً زمانی که شورا متشکل از افراد متخصص و غیر متخصص با زمینههای فکری متفاوت باشد.
منبع خانه تاب آوری ایرانیان Iranian Home of Resilience