پیام رقص شمشیر رئیسجمهور چین در ریاض چه خواهد بود؟
روزنامه «رأی الیوم» با انتشار یادداشتی در خصوص مانور رسانهها و مقامات سیاسی عربستان سعودی بر روی سفر احتمالی رئیسجمهور چین به عربستان سعودی، نوشت که به هیچ وجه اکنون نمیتوان گفت که روابط سعودی-آمریکایی به بنبست رسیده است بهگونهای که به قطع روابط به دلیل کاهش تولید نفت سعودی منجر شده باشد یا پایگاههای نظامی آمریکا در عربستان برچیده شده باشد. عملیات مشترک نظامی و آموزشی میان دو کشور طبق روال درج شده در دستورکارهای اعلامی در حال انجام است و فروش تسلیحات آمریکایی به سعودیها حتی در حرف نیز متوقف نشده است.
در ادامه این یادداشت آمده، این در حالی است که بایدن، رئیس جمهور آمریکا، همچنان در حال بررسی ارزیابی مجدد روابط با عربستان سعودی است و به عواقبی تهدید میکند که هیچ یک از آنها اجرایی نشده یا دستکم تا زمان اعلام نتایج انتخابات میان دوره کنگره به تاخیر افتاده است. در مقابل، عربستان سعودی نیز تهدید میکند که در صورت تصویب قانون «نوپک» برای تنبیه «اوپک پلاس»، اوراق قرضه خود با خزانهداری ایالات متحده را می فروشد و پیوستن به بریکس و فروش نفت خود با ارز یوان چین، را کلید میزند . اما همه اینها، تهدیداتی است که هیچیک عملا اجرایی نشده است.
پیامدهای توقف فروش تسلیحات آمریکا به عربستان
نشریه آمریکایی «فوربس»، با ارزیابی خشم آمریکا مینویسد که در حالت توقف فروش تسلیحات آمریکا به ریاض، ارتش سعودی به ارتش عربستان به ده سال زمان نیاز دارد تا تسلیحات آمریکایی را جایگزین کند و در صورتی که تکنسینهای آمریکایی از عربستان خارج شوند، نیروی هوایی عربستان فردای آن روز متوقف میشود و این امر ریاض را به سمت جایگزینهای روسی و چینی سوق می دهد.به گفته کارشناسان این نشریه، ممکن است سالها طول بکشد تا عربستان از شر سلاح های آمریکایی خلاص شود و آنها را جایگزین کند.
روابط سعودی – آمریکایی در بدترین وضعیت قرار گرفته است
در ادامه این یادداشت آمده است: «با وجود این ارزیابی به نظر میرسد که روابط سعودی – آمریکایی به ویژه پس از کاهش تولید نفت به میزان دو میلیون بشکه نفت در روز در چارچوب توافق اوپک پلاس با مشارکت روسیه، در بدترین حالت خود قرار گرفته است. برخی در این میان به اظهارات مثبت بعضی از مقامات آمریکایی و سعودی اشاره میکنند. مانند اینکه یک مقام مسئول سعودی گفته بود که اختلاف آمریکا – عربستان باید حل و فصل شود. اما از سوی دیگر، کاخ سفید از اظهارات "عبدالعزیز بن سلمان" وزیر انرژی سعودی که گفته بود پس از اختلاف با آمریکا بر سر تولید نفت، کشورش "تصمیم گرفته که در این خصوص رفتار پخته و سنجیده از خود نشان دهد"، ابراز خشم کرد طی بیانیهای اعلام کرد: "رابطه با عربستان سعودی یک رابطه عاشقانه در دوره دبیرستان نیست". تعبیری که میتوان از آن به عنوان تندترین و تمسخرآمیزترین بیانیه واشنگتن در قبال متحدان سعودی یاد کرد».
تشدید تنش با آمریکا در صورت سفر رئیسجمهور چین به عربستان
نویسنده در ادامه تاکید میکند که احتمالا این صحنه اختلاف با آمریکاییها، در صورتی که عربستان سعودی همانطور که انتظار میرود به زودی از «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین، استقبال کند، تشدید خواهد شد. به ویژه که پیشتر نیز گزارش شده بود که رئیسجمهور چین به عربستان سعودی سفر خواهد کرد هرچند که طی ماههای گذشته این سفر صورت نگرفت.
پیام رقص شمشیر احتمالی شی در ریاض
بر اساس این یادداشت، رئیسجمهور چین در صورت سفر به عربستان سعودی در فرودگاه مورد استقبال سران سعودی قرار خواهد گرفت عمدا از او استقبال مضاعفی صورت خواهد گرفت و وی رقص معروف شمشیر را که معمولا روسای جمهور آمریکا در هنگام سفر به عربستان انجام میدادند، انجام خواهد داد. این بر خلاف استقبال خشکی که از «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا در سفر اخیرش به جده صورت گرفت، خواهد بود. در این سفر نه پادشاه سعودی و نه ولیعهد او به استقبال بایدن نیامدند و وی دستخالی بازگشت در حالی که گمان میکرد با سعودیها بر سر افزایش تولید نفت توافق کرده، تا اینکه بعد متوجه شد که عکس این امر روی داده است.
در ادامه این یادداشت آمده است: «شاید فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی برای تحریک متحدان آمریکایی که از کاهش تولید نفت خشمگین هستند، گفت که انتظار میرود، رئیسجمهور چنین به ریاض سفر کند. نکته قابل توجه این است که رئیس جمهور چین پس از پیروزی در نشست اخیر کنگره حزب کمونیست، در قدرتمندترین وضعیت خود به عربستان سفر خواهد کرد و کشورش از پیوستن عربستان به گروه بریکس اسقبال کرده است. اتحاد عربستان با چین در صورت تکمیل ارکان آن، با قویترین رئیسجمهور چین صورت خواهد گرفت که برای سومین دوره پنج ساله، بهعنوان رئیس جمهور چین انتخاب شد است و از این نظر، قدرت او، بسیار شبیه مائو تسهتونگ، بنیانگذار جمهوری خلق چین است».
دلایل اهمیت رقص شمشیر رئیسجمهور چین در ریاض
به اعتقاد نگارنده، رقص «عرضه» ، این بار با رئیسجمهور چین، تاثیر خود را خواهد گذاشت و مجادلات زیادی را در رسانههای جهانی به راه خواهد انداخت نه برای اینکه برای نخستینبار صورت میگیرد بلکه ملک سلمان بن عبدالعزیر، پیشتر در جریان سفر رئیسجمهور چین در سال ۲۰۱۶، با او انجام داده بود. اما این بار به چند دلیل، بسیار مهم خواهد بود. نخست برای اینکه قدرت نظامی و اقتصادی چین از سال ۲۰۱۶ افزایش یافته است و دومین قدرت اقتصادی جهان است و دارای قدرتمندترین ارتش جهان است در کنار آن اجرای موفق سیاست «کووید صفر» را دارد.
دوم اینکه جو بایدن، رئیس جمهور دموکرات آمریکا در سفر اخیر خود به جده از این رقص محروم شد و با استقبالی خشک مورد اهانت قرار گرفت. سوم اینکه ریاض می خواهد فرضیه حمایت در قبال نفت را باطل کند ( امری که ثابت شد پس از حملات حوثیها، شکست خورده است). لذا با سوءاستفاده از جنگ روسیه علیه اوکراین، اقدام به افزایش درآمدهای نفتی خود میکند و در اینجا به کاهش تولید نفت خود به نفع متحدان جدید یعنی روسیه و چین، ادامه میدهد. از سوی دیگر شاید بتواند با تحقق بخشیدن به تمایلش برای پیوستن به بلوک اقتصادی "بریکس" با استقبال روسیه و چین از این پیوستن، دلار را تضعیف کند.
نشستهای سهگانه مهم در عربستان در صورت سفر رئیسجمهور چین
طی چهارمین نشست کمیته امور سیاسی و خارجی در چارچوب کمیته مشترک سعودی – چینی که از طریق ویدئو کنفرانس، برگزار شد، فیصل بن فرحان از سفر قریبالوقوع رئیسجمهور چین به ریاض خبر داد و گفت که نشست این کمیته در زمان مهمی برگزار شده از این جهت که پیش از سفر رئیسجمهور چین و برگزاری نشستهای سعودی – چینی، کشورهای خلیج فارس با چین و نشست عربی و چینی صورت گرفته است.
در ادامه این یادداشت آمده است: «به نظر میرسد که این نشستهای سهگانه با چین، دارای اهمیت بالایی است و تصمیمات شوکهکنندهای در آن گرفته خواهد شد که نارضایتی آمریکا را از متحد سعودی که متهم به جانبداری از طرف روسیه در جنگ اوکراین با تصمیم کاهش تولید نفت است، افزایش دهد. به ویژه که اتحاد با چین ممکن است محدود به عربستان سعودی نباشد، زیرا وزیر سعودی از اجلاس سران خلیج فارس – چین و سران عرب – چین در کنار نشست سعودی چینی نیز صحبت کرد».
نشستهایی که به اعتقاد نگارنده بسیار شبیه نشستهای پیشین عربستان سعودی با حضور روسای جمهور آمریکا و اتخاذ تصمیمات و توافقات به تحریک آمریکا با حضور سران، رهبران و مقامات عرب حاشیه خلیج فارس، خواهد بود. اما این بار با حضور رئیس جمهور چین که کشورش در حال تدارک برای رهبری جهان است و خود آمریکا، چین را بزرگترین تهدید برای خود میداند.
اتخاذ تصمیمات شوکهکننده در نشستهای سهگانه
بر اساس این یادداشت، در این نشستهای سهگانه که انتظار میرود با حضور رئیسجمهور چین برگزار شود، احتمالا تصمیمات شوکهکننده و تاثیرگذاری برای آمریکاییها اتخاذ خواهد شد اگر ریاض تصمیم بگیرد که در مناقشه خود با واشنگتن، گام را فراتر بگذارد. تصمیماتی نظیر اعلام رسمی پیوستن ریاض به بلوک بریکس، تایید فروش نفت عربستان با ارز یوان چین و کنار گذاشتن تسلیحات آمریکایی در صورتی که واشنگتن رسماً فروش آن را به ریاض ممنوع کند. البته همه اینها فقط در حد گمانهزنی است و باید منتظر تایید چینیها برای انجام این سفر ماند.
بنا بر این یادداشت، به نظر میرسد که با توجه به سکوت سوالبرانگیر پکن و عدم موضعگیری سفارت آن در عربستان [در خصوص سفر رئیسجمهور چین]، ائتلاف چینی – سعودی در مقایسه با اتحاد ریاض و مسکو، محافظهکارانهتر باشد. ضمن اینکه وزارت خارجه آن اطلاعاتی در خصوص سفر رئیس جمهور چین به عربستان سعودی ارائه نکرده و چینیها برگزاری اجلاسهای سه جانبهای که بن فرحان از آن سخن گفت را تایید یا رد نمیکنند.