هنوز زخم ترکش‌های سفر پُرتنش پلوسی به تایوان بر چهره سیاست بین‌الملل بهبود نیافته و انتقادها از این رویکرد ریاکارانه آمریکا در قبال چین واحد خاتمه نیافته بود که این بار رئیس مجلس نمایندگان آمریکا عزم سفر به ارمنستان کرد تا آتشی که می‌رفت با مدیریت منطقه‌ای فروکش کند، ابعاد گسترده‌تر و فرامنطقه‌ای یابد.
اگر در سفر پیشین پلوسی احتمال تقابل نظامی چین و تایوان، برایند سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایپه ارزیابی می‌شد، در سفر اخیر احتمال تشدید تضادها و اختلاف‌ها بین دو کشور همسایه آذربایجان و ارمنستان دور از انتظار نیست و تحلیلگران بسیاری نسبت به اهداف پشت پرده و نتایج منفی این سفر هشدار داده‌اند.
سفری که سخنان "ژان لوک ملانشون" رهبر بزرگترین ائتلاف نمایندگان مخالف سیاست‌های رئیس جمهور فرانسه در پارلمان این کشور موسوم به "نوپس" را در سفر پلوسی به تایوان تداعی می‌کند که آن را "تحریک‌آمیز" دانست.
و اینک یک سفر تحریک‌آمیز و تنش زای دیگر از همین چهره، "نانسی پلوسی" رئیس مجلس نمایندگان آمریکا تحلیلگران را به این نقطه هدایت کرده است که ایالات متحده در ماه‌های اخیر با مهره جدیدی وارد عرصه تنش‌آفرینی در عرصه بین‌المللی و صید ماهی از آب گل‌آلود شده و نام پلوسی به اسم رمزی برای پیگیری سیاست‌های به اصطلاح صلح‌جویانه اما در واقعیت فریبکارانه و مداخله جویانه آمریکا از شرق دور تا غرب تبدیل شده است.
سفری که تارنمای پولیتیکو عصر پنجشنبه هفته گذشته به وقت محلی از آن خبر داد و شخص پلوسی روز جمعه در نشست گروه هفت که در برلین برگزار شد، در اظهارنظری عجیب آن را تصمیمی خودجوش و ناگهانی اعلام کرد! تصمیمی که به اعتقاد تحلیلگران نمی‌تواند بدون برنامه قبلی و ارزیابی اهداف پیدا و پنهان باشد.
خبرگزاری فرانسه روز شنبه در تحلیل این سفر نوشت: رئیس مجلس نمایندگان آمریکا امروز در حالی وارد ارمنستان شد که درگیری‌های مرزی مرگبار چند روز گذشته میان این کشور با جمهوری آذربایجان تلاش‌های غرب برای میانجی‌گری تحقق صلح پایدار میان دو کشور را به خطر انداخت؛ هرچند که خود پلوسی مدعی شده که سفر او نماد قدرتمندی از تعهد قاطع ایالات متحده به ارمنستان دموکراتیک و مرفه و منطقه باثبات و امن قفقاز است.
حرکتی راهبردی که به اعتقاد آلن سیمونیان رئیس پارلمان ارمنستان، "نقش بسزایی در تضمین امنیت این کشور خواهد داشت"، اما کیست که نداند سیاستمداران آمریکا در هر نقطه‌ای از زمین همچون ویتنام، عراق ، افغانستان و … که پا گذاشته‌اند، به دنبال کسب منفعت خود بوده و چیزی جز جنگ، ناامنی و تنش برجا نگذاشته‌اند.
در چارچوب همین رویکرد، برخی تحلیلگران سفر پلوسی به ارمنستان را «نمایشی» توصیف کرده و آن را عامل بی‌ثباتی بیشتر در منطقه ارزیابی کرده‌اند و برخی با اشاره به انتخابات پیش روی کنگره آمریکا، تحلیل‌هایی مبتنی بر کسب حمایت جمعیت ارامنه داخل ایالات متحده را هدف از این سفر می‌دانند.
لازم به یادآوری است که آمریکا و به طور خاص حوزه انتخاباتی پلوسی، محل سکونت تعداد قابل توجهی از ارامنه است که پس از شروع آخرین دور درگیری‌ها بین ارمنستان و آذربایجان، از واشنگتن خواستند تا از وطن آنها حمایت کند. جمعیتی که می‌گویند آمریکا آن قدر که سرگرم بحران اوکراین بوده و به آن توجه کرده به مناقشه مرزی در کشورشان توجه نداشته است.
تارنمای نشریه آمریکایی پولیتیکو نیز درباره سفر پلوسی به ایروان نوشت: این آخرین سفر خارجی نمایشی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا پس از ورود جنجالی‌اش به تایوان در ماه گذشته است.
تحلیگران این نشریه با اشاره به نزدیک شدن به انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا، معتقدند این احتمال وجود دارد که پلوسی در صورت کسب اکثریت توسط جمهوری‌خواهان جایگاه کنونی خود را در مجلس نمایندگان آمریکا از دست بدهد؛ بنابراین می‌خواهد [به زعم خود] میراثش را به عنوان قهرمان حقوق بشر نه فقط در آمریکا بلکه در سراسر جهان تثبیت کند.
در همین ارتباط فرید شفیف تحلیلگر سیاسی جمهوری آذربایجان در توئیتی سفر پلوسی به ارمنستان را شبیه سفر نامزدهای ریاست جمهوری فرانسه به ارمنستان قبل از انتخابات سال ۲۰۲۲ ارزیابی و اضافه می‌کند که رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به دنبال جذب آرای ارامنه در حوزه انتخابیه خود در کالیفرنیا بوده و این سفر به سختی برای مذاکرات صلح و امنیت در منطقه مفید است.
از طرف دیگر برخی تحلیلگران تاکید دارند که واشنگتن با حرکت دادن مهره‌ای به نام پلوسی به داخل خاک ارمنستان، درصدد تشکیل جبهه جدیدی در قفقاز برای مقابله با مسکو است.
در همین پیوند توران رضایف کارشناس علوم سیاسی جمهوری آذربایجان با اشاره به تماس‌های تلفنی چند وقت گذشته آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا با مقام های ارمنستان و جمهوری آذربایجان معتقد است که واشنگتن علاقه‌مند به عادی‌سازی روابط بین ارمنستان و ترکیه به منظور تامین انرژی اروپا از طریق آذربایجان است.
او می‌افزاید: آمریکا این موضوع را درک می‌کند که جمهوری آذربایجان خط قرمز ترکیه است و اکنون واشنگتن تلاش می‌کند ارمنستان را از دایره نفوذ کرملین خارج کرده و با غرب ادغام کند. به این دلیل عادی‌سازی روابط بین ایروان و آنکارا اهمیت زیادی دارد.
در همین ارتباط برخی تحلیگران سفر کنونی پلوسی را مرتبط با این رویکرد آمریکا در قبال مسکو ارزیابی می‌کنند و تاکید دارند که واشنگتن به بهانه مناقشه دو کشور بر سر قفقاز، برنامه‌هایی برای نفوذ در این منطقه علیه روسیه دارد.
در تبیین این سیاست، تحلیلگران معتقدند که آمریکا برای گشودن جبهه دومی علیه روسیه در قفقاز جنوبی، در ارمنستان تلاش می‌کند؛ مانند روسیه که سربازان خود را در اراضی آذربایجان و ارمنستان مستقر کرده است.
یادآوری می‌شود که پس از امضای توافقنامه آتش‌بس باکو، ایروان و مسکو در نوامبر ۲۰۲۰، دو هزار نیروی حافظ صلح در منطقه قره‌باغ جمهوری آذربایجان مستقر شدند.
الخان شاهین اوغلو کارشناس سیاسی جمهوری آذربایجان با ارایه تحلیلی از سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به ارمنستان، در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: معلوم است که چرا پلوسی به ارمنستان سفر کرده است. روابط پلوسی با لابی ارمنی بر کسی پوشیده نیست و او اظهاراتی علیه جمهوری آذربایجان خواهد داشت. سفر پلوسی به ایروان، کرملین را بیشتر از ما به فکر فرو خواهد برد. واشنگتن با تمام توان تلاش می‌کند ارمنستان را از دست روسیه نجات دهد. سفر مرموز چند وقت پیش مقام های آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا به ایروان نیز مربوط به همین موضوع بود.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۲۰ و در دهه ۱۹۹۰ بر سر منطقه مورد مناقشه قره‌باغ، منطقه ارامنه‌نشین جمهوری آذربایجان تجربه ۲ جنگ را داشتند و حال سفر پلوسی به ارمنستان به دنبال پایان یافتن دور جدید درگیری‌ها بین دو کشور همسایه انجام شده است.
درگیری‌هایی که روز سه‌شنبه هفته پیش آغاز شد و طی آن ارمنستان، جمهوری آذربایجان را به شلیک توپخانه و حملات پهپادی در سراسر مرز خود متهم کرد و باکو نیز مدعی شد که تنها به اقدامات تحریک‌آمیز ایروان پاسخ داده است.
درگیری‌هایی که حال با ورود تحریک‌آمیز و فریبکارانه سیاستمداران آمریکایی به این منطقه ابعاد گسترده و پیچیده‌تری یافته است که از توسعه جبهه جدید آمریکا در منطقه قفقاز تا پیشبرد اهداف دموکرات‌های ایالات متحده در انتخابات کنگره را در بر می‌گیرد اما آنچه روشن است اینکه نفعی برای دو ملت ارمنستان و جمهوری آذربایجان نخواهد داشت.
