اعتیاد میلیون‌ها نفر به مواد مخدر؛ میراث شوم آمریکا در افغانستان

«شاه آقا» 42 ساله، به مدت 12 سال به عنوان راننده کامیون برای یک شرکت آمریکایی کار می‌کرد و مواد مورد نیاز نیروهای آمریکایی را جابجا می‌کرد.

زندگی به عنوان یک راننده کامیون جاده‌ای بی پایان از درد و رنج بود. او هم از جانب شبه‌نظامیان افغان که به کاروان‌های نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا حمله می‌کردند و هم به خاطر خدمتش به‌عنوان راننده برای نیروهای اشغالگر، دائماً هراس داشت.

آقا دراین‌باره به «شینهوا» گفت: من به عنوان راننده نظامیان آمریکایی و برای فراموش کردن ترس‌های روزانه‌ام در جاده‌ها و بزرگراه‌ها، هروئین می‌کشیدم. مشکلات دائمی وجود داشت. مجبور بودم از چیزی استفاده کنم تا رنجم را فراموش کنم.

میراث بی‌امیدی

هروئین یک مشکل بزرگ در افغانستان است. به گفته مردم محلی، پس از حمله آمریکا به افغانستان، کشاورزان مشتاقانه کشت خشخاش و فرآوری هروئین را درست زیر بینی نیروهای خارجی و جنگ سالاران منطقه از سر گرفتند. این همکاری توضیح می‌دهد چگونه این کشور می‌تواند در طول حضور حدود 150 هزار نیروی بین‌المللی به سرکردگی آمریکا می‌تواند به بزرگترین تولید کننده مواد مخدر تبدیل شود. تعداد معتادان به مواد مخدر نیز در سایه حضور نیروهای خارجی افزایش یافت و تنها بر رنج مردم فقیر افغان افزود.

آقا که در یک مرکز بازپروری، بیمارستان 450 تختخوابی «جنگلک» در کابل، به سر می‌برد به شینهوا گفت: 12 سال پیش معتاد شدم و سه بار در بیمارستان بستری شدم. اما پس از ترخیص از بیمارستان، دوباره به مواد مخدر متوسل شدم.

ائتلاف نظامی به سرکردگی آمریکا در اکتبر سال 2001 به بهانه مبارزه با تروریسم به افغانستان حمله کرد و در آگوست سال گذشته بطور مفتضحانه‌ای از این کشور فرار کرد.

میراث تلخ 20 سال اشغال نظامی، گروه‌هایی از مردان، زنان و کودکان معتاد است که در کنار جاده‌های غبارآلود، زیر پل‌ها و در کناره‌های رودخانه آلوده کابل خوابیده‌اند.

بار سنگین بر دوش جامعه شکننده

«نجیب الله جامی» استاد دانشگاه کابل و تحلیلگر سیاسی درباره میراث آمریکا در افغانستان می‌گوید: ملموس‌ترین میراث 20 سال حضور نظامی آمریکا در افغانستان چیزی جز فقر، میلیون‌ها معتاد و انزوای کشور نیست.

چندی پیش «عبدالسلام حنفی» معاون اداری نخست وزیر طالبان با ارائه آمار درباره شیوع اعتیاد در افغانستان گفته بود: اشغالگران پنج میلیون نفر از مردم کشور ما که یک میلیون نفر آنها زن و کودک هستند را به مواد مخدر معتاد کردند.

وی با اظهار اینکه روند درمان این افراد آغاز شده است، گفته بود دولت موقت طالبان به مبارزه با مواد مخدر متعهد است و به همین دلیل کشت خشخاش در سراسر افغانستان ممنوع شده است.

«هبت‌الله آخوندزاده» رهبر طالبان 14 فروردین ضمن صدور فرمان ممنوعیت کشت خشخاش اعلام کرده بود که استعمال و انتقال، خرید و فروش، واردات و صادرات و تولید هرگونه مواد نشئه‌آور نیز در سراسر افغانستان ممنوع است.

بر اساس آمارهای دفتر جرایم و مواد مخدر سازمان ملل در افغانستان، میزان زمین‌های زیر کشت خشخاش در سال 2001 در افغانستان حدود 8 هزار هکتار بود اما پس از حمله آمریکا به افغانستان سیر صعودی تولید مواد مخدر در این کشور نه تنها متوقف نشد، بلکه سرعت شگفت انگیزی گرفت و در سال 2017 زمین‌های زیر کشت خشخاش به 224 هزار هکتار افزایش یافت.