مشکلات کلیوی در کودکان یکی از مسائل مهم و نگران کننده‌ای است که والدین بسیاری را به خود مشغول کرده است. کلیه‌ها نقش حیاتی در بدن ایفا می‌کنند و با تصفیه خون و دفع مواد زائد، حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ها، و تنظیم فشار خون، سلامتی بدن را تضمین می‌کنند. اگر کودکان دچار اختلالات کلیوی شوند، این وظایف به خوبی انجام نمی‌شوند و می‌تواند عوارضی جدی بر رشد و زندگی آن ها بگذارد. این مقاله به بررسی مشکلات کلیوی در کودکان، علل، علائم، تشخیص و درمان‌ها و پاسخ به سوالات متداول می‌پردازد.
به گزارش بهداشت نیوز، مشکلات کلیوی کودکان می‌توانند به صورت مادرزادی (یعنی از بدو تولد) یا اکتسابی (یعنی در طول زندگی) ایجاد شوند. برخی از این مشکلات شامل موارد زیر هستند:
عفونت ادراری
عفونت ادراری یکی از شایع‌ترین مشکلات کلیوی در کودکان است که به‌ویژه در دختران بیشتر مشاهده می‌شود. این مشکل معمولاً به دلیل ورود باکتری‌ها به مجرای ادرار و کلیه‌ها ایجاد می‌شود.
سنگ کلیه
سنگ‌های کلیه در کودکان معمولاً به علت افزایش مواد معدنی یا اگزالات در ادرار تشکیل می‌شوند. این مشکل دردناک است و نیاز به درمان‌های تخصصی دارد.
بیماری‌های مادرزادی کلیوی
برخی کودکان با مشکلات کلیوی مادرزادی مانند کلیه‌های کوچک، کلیه‌های اسفنجی، یا کلیه‌های چندکیستی به دنیا می‌آیند که ممکن است بر عملکرد کلیه‌ها تاثیر بگذارد.
سندروم نفروتیک
این سندروم با نشت پروتئین از کلیه‌ها به ادرار شناخته می‌شود و می‌تواند باعث تورم بدن و کاهش سطح پروتئین در خون شود. سندروم نفروتیک در کودکان می‌تواند به دلیل مشکلات ایمنی باشد.
نارسایی کلیوی مزمن
نارسایی کلیوی مزمن زمانی رخ می‌دهد که عملکرد کلیه‌ها به مرور زمان ضعیف شده و در نهایت کلیه‌ها نمی‌توانند به درستی فعالیت کنند. این مشکل ممکن است به دلیل بیماری‌های مادرزادی یا مشکلات طولانی‌مدت کلیوی ایجاد شود.
علائم مشکلات کلیوی در کودکان
علائم مشکلات کلیوی در کودکان، بسته به نوع بیماری متفاوت است. برخی از این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
تورم در بدن (به خصوص در صورت، پاها و دست‌ها)
درد در ناحیه پایین شکم یا پهلوها
تغییر در رنگ و بوی ادرار (مانند وجود خون یا تیرگی غیرعادی)
تب و بی‌حالی (به‌ویژه در عفونت‌های کلیوی)
کاهش اشتها و کاهش وزن غیرعادی
افزایش یا کاهش میزان ادرار (کاهش شدید می‌تواند نشانه نارسایی کلیوی باشد)
فشار خون بالا
علل مشکلات کلیوی در کودکان
مشکلات کلیوی در کودکان می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند که در این بخش برخی از رایج ترین آن ها را برای شما بیان کردیم.
عفونت‌ها: عفونت‌های باکتریایی به‌ویژه عفونت‌های ادراری می‌توانند منجر به مشکلات کلیوی شوند.
ژنتیک: برخی از بیماری‌های کلیوی مادرزادی به دلیل عوامل ژنتیکی و ارثی هستند.
رژیم غذایی نامناسب: مصرف زیاد نمک و نوشیدنی‌های شیرین می‌تواند احتمال بروز سنگ کلیه و مشکلات دیگر کلیوی را افزایش دهد.
دیابت و فشار خون بالا: این عوامل در سنین بالاتر ممکن است بر کلیه‌ها تاثیر منفی بگذارند، اما در موارد نادر در کودکان نیز دیده می‌شوند.
تشخیص مشکلات کلیوی در کودکان
آزمایش ادرار می‌تواند نشان‌دهنده وجود پروتئین، خون یا عفونت در ادرار باشد. بررسی سطح مواد زائد مانند کراتینین و اوره در خون می‌تواند نشان‌دهنده عملکرد کلیه‌ها باشد. سونوگرافی کلیه برای بررسی ساختار و اندازه کلیه‌ها و شناسایی سنگ یا ناهنجاری‌های کلیوی استفاده می‌شود. سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آیT در موارد خاص برای بررسی دقیق‌تر از این روش‌ها استفاده می‌شود. بیوپسی کلیه در برخی موارد پیچیده، ممکن است نمونه برداری از بافت کلیه لازم باشد.
درمان مشکلات کلیوی در کودکان
نوع درمان به نوع و شدت مشکل بستگی دارد. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های ادراری، داروهای کاهش دهنده فشار خون و داروهای کاهنده پروتئین ادرار در موارد مختلف نیز توصیه می‌شود. برای کودکان معمولا کاهش مصرف نمک، افزایش مصرف آب و کاهش مصرف مواد غذایی حاوی اگزالات را پیش می‌گیرند. در برخی موارد، نیاز به جراحی برای برداشتن سنگ کلیه یا اصلاح ناهنجاری‌های مادرزادی کلیه است. در موارد نارسایی شدید کلیوی، ممکن است دیالیز یا پیوند کلیه لازم باشد.
مصرف زیاد آب می‌تواند به بهبود عملکرد کلیه‌ها کمک کند؟
مصرف متعادل و کافی آب به دفع مواد زائد از بدن و کاهش احتمال تشکیل سنگ‌های کلیه کمک می‌کند. با این حال، مصرف بیش از حد آب هم توصیه نمی‌شود و باید بر اساس نیاز کودک تنظیم شود.
مشکلات کلیوی در کودکان می‌تواند به نارسایی کلیه منجر شود؟
برخی از مشکلات کلیوی مزمن در صورتی که به موقع تشخیص داده نشوند و درمان مناسب انجام نگیرد، ممکن است منجر به نارسایی کلیه شوند. نارسایی کلیه نیاز به درمان‌های پیشرفته مانند دیالیز یا پیوند کلیه دارد.
کودکان مبتلا به مشکلات کلیوی می‌توانند فعالیت‌های ورزشی داشته باشند؟
بله اما میزان و نوع فعالیت باید بر اساس توصیه پزشک باشد. معمولاً ورزش‌های سبک و ملایم مانند پیاده‌روی یا شنا برای کودکان با مشکلات خفیف کلیوی مشکلی ایجاد نمی‌کنند، اما در موارد جدی‌تر باید مراقبت ویژه‌ای صورت گیرد.
