مراحل بازرسی جوش چیست؟
معمولا کنترل کیفیت و بازرسی جوشکاری در سه مرحله بازرسی قبل از جوشکاری – بازرسی حین جوشکاری و بازرسی پس از جوشکاری انجام می گردد.
بازرسی قبل از جوشکاری شامل کنترل آماده سازی لبه متریال برای جوش و به طور کلی کنترل مونتاژ یا FIT-UP می باشد که معمولا پس از این بازرسی و تایید گزارش FIT UP مجوز جوشکاری صادر می گردد و پس از آن مجاز به جوشکاری هستیم.
بازرسی حین جوشکاری به کنترل الزامات حین جوش (مانند دمای جوش، جریان جوش و …) که در دستورالعمل جوشکاری یا WPS ذکر شده می پردازد. استفاده از جوشکار تایید صلاحیت شده نیز در این مرحله کنترل می شود.
بازرسی پس از جوشکاری که حجم اصلی فعالیت بازرس جوش را تشکیل می دهد شامل کنترل کمی و کیفی جوش شده و انجام انواع آزمایشات مخرب و غیرمخرب جوش در این مرحله صورت می پذیرد.
تست های بازرسی جوش چیست؟
تست های مورد استفاده در کنترل کیفیت (QC) جوشکاری معمولا به دو نوع تست مخرب یا DT و تست غیرمخرب NDT دسته بندی می گردد. در ادامه توضیح مختصری در مورد آنها داده خواهد شد، توضیحات کامل تر در مقالات بعدی به زودی منتشر خواهد شد.
تست های مخرب جوش کدام است؟
تست های مخرب جوش یا DT آزمایشاتی هستند که معمولا برای اندازه گیری خواص فیزیکی جوش مانند به دست آورن میزان نقطه تسلیم و شکست، میزان تافنس یا انعطاف پذیری جوش و … استفاده می شوند.
همانگونه که از اسم این نوع آزمایشات مشخص است، قطعه مورد تست دیگر پس از آزمایش قابل استفاده نخواهد بود و این نوع آزمایشات باعث تخریب نمونه آزمایش شده می گردد.
در عملیات جوشکاری معمولا حداقل یکبار هر فرآیند جوش (طبق دستورالعمل جوشکاری یا WPS) با این نوع تست ها مورد آزمایش قرار می گیرد و نتیجه آن طبق گزارش PQR ثبت می شود.
از جمله تست های مخرب که برای کنترل کیفیت جوش استفاده می گردد می توان به تست کشش – تست خمش – تست ضربه اشاره نمود.
آزمایش های غیرمخرب جوش چیست؟
تست غیر مخرب یا NDT معمولا برای پیدا کردن ناپیوستگی های داخلی و سطحی جوش مورد استفاده قرار می گیرند. از آنجایی که وجود ناپیوستگی در جوش باعث کاهش استحکام آن خواهد شد، لذا شناسایی و برطرف نمودن این نوع ناپیوستگی ها از جمله اهداف اصلی بازرسی و کنترل کیفیت جوش است.
هرچند تمام ناپیوستگی ها در جوش نیاز به رفع شدن نخواهند داشت. معیار پذیر عیوب (ناپیوستگی) در جوشکاری طبق استانداردهای مختلف تعیین کننده نیاز یا عدم نیاز به رفع یک ناپیوستگی در جوش است. استانداردهای مختلف با توجه به کاربرد جوش و بررسی خطرات مختلف آن اقدام به تدوین دستورالعمل معیار پذیرش جوش نموده اند.
همانگونه که از اسم این نوع روش تست ها مشخص است، این نوع آزمایشات هیچ اثر مخربی بر نمونه قطعه آزمایش شده، نخواهد داشت و در نتیجه این تست ها در مرحله بهره برداری نیز قابل اجرا خواهد بود.
بازرسی جوش در حین جوشکاری
بازرسی جوش
۱. جوشکار مسئول کیفیت ساخت جوشکاری است
- جوشکار شرایط لازم را دارد (WQT)
۳. جوشکار روش جوشکاری و الزامات کار را درک می کند.
۴. در صورت نیاز آموزش های ویژه و جوش های ماکت انجام می شود.
۵. جوشکار نقاط نگهدارنده بازرسی را درک می کند.( یعنی جوشکاری باید در آن مرحله توقف پیدا کند تا بازرس جوش تایید کند )
۶. متغیرهای اساسی در طول جوشکاری برآورده می شوند.( مواد پرکننده ، محافظ جوش و ترکیب/میزان جریان گاز بی اثر)
- تکنیک پاکسازی ، میزان جریان ، تجزیه و تحلیل O2 و غیره
۸. گرمکن های میله ای فعال شده یا در مواردی که گرم کننده های میله ای مورد استفاده قرار نمی گیرند ، جوشکار مطابق حداکثر زمان قرار گرفتن در معرض اجاق الکترود است.
۹. پیش گرم کردن در حین جوشکاری و جوشکاری چسبی برداشته شده (در صورت نیاز).
۱۰. تکنیک جوشکاری ، پیشرفت جوش ، همپوشانی پاس های جوش و غیره
۱۱. تنظیمات تجهیزات مانند آمپر ، ولتاژ و تغذیه سیم.
۱۲. پیش گرم کردن و دماهای بینابینی.سرعت حرکت دست جوشکار (عنصر کلیدی در ورودی گرما).
۱۳. در صورت لزوم ، جوشکاری ماکت با شرایط جوشکار و مهندس جوش مطابقت دارد.
بازرسی جوش
۱۴. جوشکار اعتماد به نفس خود را نشان می دهد و به شیوه های خوب جوشکاری پایبند است.
۱۵. جوش های چسبی که باید در جوش گنجانده شوند دارای کیفیت قابل قبولی هستند.
۱۶. ریشه جوش دارای نفوذ و کیفیت کافی است.
۱۷. تمیز کردن بین گذرگاه های جوش و سطوح پشتی قابل قبول است.
- NDE اضافی انجام شده بین عبور جوش و سطوح پشتی ، نتایج قابل قبولی را نشان می دهد.
۱۹. عملیات بازسازی و رفع نقص انجام می شود.
۲۰. اندازه گیری فریت در حال انجام ، در صورت نیاز ، انجام و ثبت می شود.
۲۱. تقویت نهایی جوش و اندازه جوش با مشخصات کار و نقشه ها مطابقت دارد.
منابع مطلب:
