اگر روابط با غرب آگاه و هوشمند نباشد، چه موازنهای صورت میگیرد!؟
کارشناس ارشد استراتژیک در گفتگویی با خبرآنلاین اجرای سیاست خارجی متوازن در دولت سیزدهم را نیازمند وزن در عرصه بین المللی دانست.
به گزارش خبرآنلاین، محمدفرهاد کلینی گفت: یکی از دیگر مواردی که در سیاست خارجی دولت سیزدهم شاهدش هستیم داشتن توازن است. سوال اینجاست که معنی توازن چیست؟ برداشت ما از توازن چیست؟ ایجاد توازن از چه بستر و قواعدی در دوران هزاره سوم پیروی میکند؟ متاسفانه با غرب خصوصا اروپا یک امتداد نارس و غیر منسجم و صرفا توأم با تهدید و فرصت در حوزه قبلی داشتیم، البته اگر بخواهیم آن را به عنوان نگاهی جمعبندی پذیرفتهشدهای قبول کنیم. از سوی دیگر حوزه روابط ایران با کشورهای آسیایی اراده محور نبوده بلکه فرصت محور بوده است. برای مثال کشوری مانند چین برنامه محوری بزرگی را اعلام میکند که ضروری است ما نسبت و جایگاه و میزان بهرهگیری و بهره وری خود را در آن تعریف کنیم. وقتی غرب خطای تاکتیکی خود را به حوزه استراتژیک بسط میدهد و سیاست تحریمی را علیه ایران ادامه و مستمر و دایمی می کند به طور خودکار باعث هل دادن شتاب دادن و سمتگیری ایران به سمت محورهای دیگر می شود. برای حل مشکل نیاز بر این است که با جیب خالی مذاکره نشود و با حفظ پشتوانه ملی اجازه ندهیم که دیگران با قاشق خالی با ایران روبرو و مذاکره کنند. یادمان نرفته است که رفتار غرب در دوره ترامپ همانند سیاست قاشق خالی بود و همزمان رویکرد آمریکای ترامپ با سیاست تروریسم اقتصادی و ترور مقامات ارشد نظامی ایران تعریف میشد و این در موضوع ترور برادرمان شهید سردار سلیمانی شاهدش بودیم. اینکه جریان غربی بر اساس نظریه استیلا وبرتری و نگاه جهانسومی بخواهد با ایران مذاکره کند برای جامعه ایران پذیرفتنی نیست. ایران اسلامی و گرامی نقش خود را دارد و معطوف به دولتها هم نیست. اهمیت و ارزشهای ژئوپلیتیکی ایران عزیز و همچنین معنای ژئوپلیتیکی ایران روز به روز بیشتر میشود. این بزرگترین اشتباهی بود که غرب بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی انجام داد که هنری کیسینجر متعاقب آن اعلام کرد که با شکست کمونیسم در شوروی ارزش ژئوپلیتیکی کشورهای لجمن راهبردی از جمله ایران از بین رفت ولی موضوع رقابت ژیوپلیتیکی تمام نشد و اکنون نیز تلاش دارند تا چنین چالش هایی در حوزه قفقاز و آسیای مرکزی و بالتیک را دنبال کنند و در حال حاضر شاهد بحران اوکراین و شاید هم تصاعد تحولات در قزاقستان باشیم.
وی افزود: بنابراین برای اجرای سیاست خارجی متوازن نیازمند وزن هستیم و از همین رو تولید توازن در سیاست خارجی ابزار، لوازم، روندها و عناصر اصلی خود را میطلبد. اگر روابط با غرب به صورت آگاهانه و هوشمندانه تنظیم نشود چه موازنهای صورت میگیرد!؟ اگر روابطی با شرق هم نباشد و قالبی موثر در سیاست خارجی موجود نباشد توازن چگونه برقرار خواهد شد!؟ بنابراین نیاز است در حوزه غرب روابطی با پیرایش و آرایش آگاهانه داشته باشیم و در حوزه شرقی هم بایستی با درک صحیح از کنترل رویکردهای طرف مقابل در نظام بینالملل بتوانیم موازنه دقیق را ایجاد کنیم. ایران محور تعادل میتواند باشد. برای اینکه تبدیل به یک ظرفیت و هاب بزرگ برای یوراسیا شود نیاز به همکاری نزدیک وموثر دارد.
وی در پایان گفت: به عنوان مثال همکاری ایران، ترکیه و عراق در این حوزه با توجه به کانال یوراسیایی بسیار نقش تعیینکنندهای دارد. نمیتوان بهتنهایی در این حوزه قبول مسئولیت کرد و نقش برقرارکننده توازن را برعهده گرفت. اگر جهان بپذیرد که میخواهد چالش ها را با زبان منطق و قاعده سازی مطلوب و تعامل حلوفصل کند. باید از رویکرد یکطرفه و یک جانبه بر اساس سبقت و گریز و دستیابی دوری کند و اگر اصرار کند طبیعتا وارد محیط چالشی خواهیم شد. در بحث توازن در سیاست خارجی و تقویت روابط با همسایگان باید به صورت دقیقتر شاهد برنامههای دولت جدید باشیم تا بتوانیم آن را مورد ارزیابی قرار دهیم.
>>> مشروح این گفتگو را بخوانید:
کلینی: سیاست قاشق خالی غرب باید پایان پذیرد
310311