پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد قرار گرفتن منظم در معرض نور می‌تواند به کاهش خطر افسردگی کمک کند
افسردگی، یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی قرن بیست‌ویکم است که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۲۸۰ میلیون نفر در سراسر جهان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. در سال‌های اخیر، نقش نور طبیعی، به‌ویژه نور خورشید، در پیشگیری و مدیریت افسردگی توجه پژوهشگران بسیاری را جلب کرده است.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۴ در مجله Nature Mental Health منتشر شد، نشان داد افرادی که روزانه حداقل ۳۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، تا ۲۰ درصد کمتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. دلیل اصلی این اثر، تنظیم ترشح هورمون سروتونین است؛ ماده‌ای شیمیایی که به‌عنوان «هورمون شادی» شناخته می‌شود.
نور خورشید همچنین به تنظیم ریتم شبانه‌روزی بدن کمک می‌کند. این ریتم طبیعی، ساعت بیولوژیک بدن را هماهنگ کرده و کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد. کمبود خواب یا بی‌نظمی در خواب یکی از عوامل تشدید افسردگی است.
از سوی دیگر، قرار گرفتن در معرض نور طبیعی باعث افزایش تولید ویتامین D می‌شود. پژوهش‌های دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد سطح پایین این ویتامین با افزایش احتمال افسردگی و اضطراب ارتباط مستقیم دارد.
کارشناسان توصیه می‌کنند افراد به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان، زمانی که روزها کوتاه‌تر و نور طبیعی کمتر است، از نوردرمانی یا پیاده‌روی در ساعات اولیه روز بهره ببرند. نوردرمانی با دستگاه‌های ویژه می‌تواند در کاهش علائم افسردگی فصلی مؤثر باشد.
متخصصان تأکید می‌کنند که حتی چند دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند تفاوت قابل توجهی در خلق‌وخو ایجاد کند. البته استفاده از محافظت‌های پوستی مانند کرم ضدآفتاب در ساعات اوج تابش توصیه می‌شود.
با توجه به افزایش سبک زندگی شهری و کاهش دسترسی به نور طبیعی، اهمیت آگاهی‌رسانی درباره نقش نور در سلامت روان بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. نور، نه فقط روشن‌کننده محیط، بلکه عاملی حیاتی برای تعادل روانی و پیشگیری از افسردگی است.
تهیه و تنظیم : زینب میرزاِئی
