آیا ریاض به دنبال زمین زدن دموکرات‌های آمریکا است؟

روزنامه آمریکایی اینترسپت در گزارشی به احتمال دخالت عربستان سعودی در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره از طریق تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت اشاره کرد.

در این گزارش به نقل از «سارا لی ویتسون»، مدیر اجرایی سازمان «برای دموکراسی در جهان عرب» اکنون آمده است: «ولیعهد سعودی از نفت به‌عنوان روشی برای تأثیرگذاری بر انتخابات میان‌دوره‌ای استفاده می‌کند تا تعداد بیشتری از جمهوری خواهان همسو تر برنده شوند».

او افزود: «ولی‌عهد سعودی تلاش می‌کند به ما نشان دهد اوست که همه چیز حتی دموکراسی ما را کنترل می‌کند».

اینترسپت افرود: «آمریکا با کمک به عربستان سعودی و تحریم دو تولید کننده اصلی نفت یعنی ایران و ونزوئلا موجب افزایش قدرت این کشور در بازار نفت شد. بایدن اکنون باید از بحران فعلی استفاده کرده و وابستگی آمریکا به ریاض را کاهش دهد و در تحریم‌های ایران و ونزوئلا بازنگری کند».

دخالت آشکار

وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای که در اواسط ماه جاری منتشر شد، فاش کرد که آمریکا پیش از تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت از ریاض خواسته بود تا این تصمیم را برای یک ماه به تعویق بیاندازد؛ این موضوع نشان می‌دهد که بایدن سعی داشته تا مانع تأثیرگذاری کاهش تولید نفت بر انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا شود و اعضای اوپک پلاس پس از انتخابات تصمیم خود را اتخاذ و عملی کنند تا نامزدهای حزب دموکرات از افزایش قیمت‌ها ضربه نبینند.

«خالد الترعانی» پژوهشگر روابط بین‌الملل و مسائل آمریکا در این باره به وبگاه عربی ۲۱ گفت که کاهش تولید نفت از سوی اوپک پلاس، در حقیقت یک دخالت آشکار و روشن در انتخابات با کمک جناح همسو با ترامپ در حزب جمهوری‌خواه بود.

الترعانی افزود: «معلوم نیست ترامپ چه کارت‌های فشاری علیه بن سلمان دارد، به طوری که عربستان سعودی با این شیوه تا حدی خام و متهورانه وارد خط شد و بدون ترس از این اقدام و پیامدهای این دخالت آشکار، سعی کرد کفه ترازو را به نفع خود سنگین کند».

وی تاکید کرد: «در زمانی که اوضاع به نفع حزب دمکرات پیش می‌رفت، افزایش قیمت نفت در نتیجه کاهش تولید منجر به سردرگمی دموکرات‌ها شد، بنابراین در صورت پیروزی دموکرات‌ها در سنا و مجلس نمایندگان، باید منتظر یک موضع تند در دولت و کنگره آمریکا علیه عربستان سعودی و مجازات محمد بن سلمان باشیم».

الترعانی معتقد است: «پرونده روابط عربستان و آمریکا توسط ریاض مدیریت نمی‌شود، زیرا سعودی‌ها توانایی مدیریت این پرونده با این نوع گستاخی را ندارند. به این معنا که مثلاً جو بایدن وارد عربستان می‌شود و مانند یک کارمند متوسط از او استقبال می‌شود؛ این نشان می‌دهد که هرکس پرونده را مدیریت می‌کند اطلاعات امنیتی و اطلاعاتی از اسرار نحوه مدیریت امور در واشنگتن دارد و من گمان نمی‌کنم که ریاض اطلاعات و توانایی مدیریت پرونده به این پیچیدگی را داشته باشد».

وی توضیح داد: ریاض نمی‌تواند این پرونده را مدیریت کند، نه به این دلیل که توانایی ندارد بله ممکن است تکنوکرات‌ها و متخصصانی داشته باشد، اما رویارویی به این شکل با دولت بایدن، به نظر من نیاز به دو چیز دارد، اول، درک ترکیب درونی دولت کنونی آمریکا و دوم دسترسی به اطلاعاتی که از عربستان سعودی در برابر رفتارهای تقابلی خود با کاخ سفید محافظت می‌کند».

این پژوهشگر روابط بین‌الملل و مسائل آمریکا سپس گفت که معتقد است مداخله عربستان سعودی در انتخابات میان دوره‌ای کنگره از طریق جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ باشد، دولت ریاض در میانه اعتراض کارشناسان سعودی دو میلیارد دلار به کوشنر داد و مشخص است که روابط ریاض با او مبهم و فراتر از مسائل اقتصادی و سرمایه‌گذاری است.

او تأکید کرد: «یک سال بعد از خروج ترامپ از کاخ سفید، روزنامه نیویورک تایمز نوشت که کوشنر از ریاض دو میلیارد دلار دریافت کرده است که این مسأله نشان می‌دهد که روابط عربستان سعودی با ترامپ و بخشی از تیم او همچنان ادامه دارد و سعودی‌ها به بازگشت او و حامیان به کرسی قدرت تمایل دارند».

دلایل اقتصادی

اما در مقابل همه گزاره‌های بالا، «عماد الجبوری» تحلیلگر سیاسی به وبسایت عربی21 گفت که بعید می‌داند ریاض از طریق کاهش تولید نفت به دنبال تأثیرگذاری بر روند انتخابات میان دوره‌ای کنگره باشد.

او گفت که این تصمیم مختص ریاض نبود، بلکه دولت‌های دیگر عضو نیز که همگی به کاهش تولید نفت رأی دادند به قول او به دنبال ایجاد موازنه در اقتصاد جهانی بودند.

الجبوری افزود: «اگر بپذیریم که کاهش تولید نفت خدمتی به ترامپ در مقابل بایدن بود، این به معنای دخالت عربستان در مسائل انتخاباتی آمریکا نیست، بلکه باید آن را صرفا یک هم‌زمانی اتفاقی دانست».

او در خصوص اتهام واشنگتن به ریاض مبنی بر حمایت از روسیه نیز گفت: «همه می‌دانند که تمایل عربستان سعودی به روسیه طبق آخرین بررسی‌های فضای بین‌الملل صورت گرفته است و از سوی دیگر بابد توجه داشت که جو بایدن پیش از این وعده داده بود که عربستان را به کشوری منزوی تبدیل خواهد کرد».

«توماس لیپمن» نویسنده و کارشناس روابط عربستان سعودی و آمریکا نیز به عربی‌۲۱ گفت که نمی‌تواند باور کند که عربستان سعودی از طریق کاهش تولید نفت از طریق اوپک پلاس به دنبال مداخله در انتخابات میان دوره‌ای کنگره بوده باشد.

او گفت که بی تردید محمد بن سلمان حضور ترامپ در کاخ سفید را به بایدن ترجیح می‌دهد، اما این عقیده که بن سلمان برای اینکه جایگاهش را در کنگره تقویت کند، کلیت روابطش با آمریکا را به خطر می‌اندازد، منطقی و دقیق نیست.

گفتنی است که «ریما بنت بندر» سفیر ریاض چندی پیش در مصاحبه با شبکه «سی‌ان‌ان» گفته بود: «من می‌شنوم که بسیاری از مردم در مورد اصلاح یا بازنگری در روابط آمریکا با پادشاهی صحبت می‌کنند؛ من در واقع فکر می‌کنم که این یک امر مثبت است. چرا که عربستان کنونی، همان عربستان پنج یا ده سال گذشته نیست».

بنت‌ بندر درباره تنش‌های کشورش با واشنگتن نیز گفته بود: واضح است که ما به نقطه اختلاف رسیده‌ایم و خیلی‌ها تلاش کرده‌اند آن را سیاسی جلوه دهند. اما این موضوع سیاسی نیست، بلکه صرفاً تصمیمی اقتصادی است و بر اساس تجربه ۴۰ یا ۵۰ ساله در اتخاذ روندها بوده است.

اوایل ماه اکتبر جاری بود که سازمان اوپک پلاس اعلام کرد تولید نفت خود را کاهش می‌دهد. در پی اعلام این تصمیم، «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه با شبکه «سی‌ان‌ان» گفت این اقدام عواقبی برای روابط واشنگتن و ریاض در پی خواهد داشت.