مأموریت‌های زیادی تا به امروز روی کره ماه انجام شده و دانشمندان ناسا و دیگر آژانس‌های فضایی سعی کرده‌اند نشانه‌هایی از حیات باستانی روی سیارات منظومه شمسی و قمرهای مختلف این سیاره‌ها پیدا کنند. کاوشگرها به عنوان بازوی اجرایی محققان عمل کرده و تاکنون اطلاعات مفید و ارزشمندی به زمین مخابره کرده‌اند.
کشف ماده معدنی در کره ماه، دستاورد جدید چین
به تازگی دانشمندان چینی موفق به کشف یک ماده معدنی جدید در ماه شده‌اند و این اکتشاف جدید حاصل راهپیمایی‌های کاوشگر چانگ ای ۵ است. هم‌اکنون محققان چینی موفقیت قابل توجهی به دست آورده‌اند، زیرا این ماده معدنی به عنوان ششمین ماده‌ای است که از قمر کره زمین کشف شده است.
این موفقیت بزرگ را سازمان ملی فضایی چین و سازمان انرژی اتمی این کشور طی یک بیانیه مشترک در پکن اعلام کرده‌اند. به گفته آنها نام این ماده معدنی جدید Changesite-Y است و پژوهشگران موسسه تحقیقاتی زمین شناسی اورانیوم توانسته‌اند از نمونه‌های ارسالی به زمین این کانی تازه را کشف کنند. هم‌اکنون چانگ سایت وای توسط انجمن بین المللی کانی شناسی و کمیسیون آن در بخش مواد معدنی جدید طبقه‌بندی شده است.
نکته مهمی که باید در نظر گرفت این است که دانشمندان چینی برای نخستین بار است که موفق شده‌اند یک ماده معدنی جدید کشف کنند. Changesite-Y در دسته مریلیت‌های قمری قرار می‌گیرد. بنابراین در حال حاضر چین سومین کشوری است که پس از ایالات متحده آمریکا و روسیه موفق به کشف ماده معدنی جدید در کره ماه شده است.
بر اساس گزارش موسسه تحقیقات اورانیوم پکن، ماده معدنی جدید به شکل یک ذره تک بلوری است که قطر آن به ۱۰ میکرون می‌رسد. همچنین محققان با دست ۱۴۰ هزار ذره ریز را از آن جدا کرده و پس از آن با روش‌های پیشرفته کانی شناسی به تجزیه و تحلیل آن پرداخته‌اند.
به گفته لی زیینگ یکی از دانشمندان ارشد تحقیقات نمونه ماه در موسسه اورانیوم پکن، کشف این ماده معدنی جدید به محققان در مطالعات در مورد تاریخچه و ویژگی‌های فیزیکی ماه کمک زیادی خواهد کرد. در سال ۲۰۲۰ آژانس فضایی چین توانست یکی از مهمترین فعالیت‌های فضایی خود را به سرانجام برساند.
بر این اساس آنها در ۲۴ نوامبر سال ۲۰۲۰ کاوشگر چانگ ای ۵ را از مرکز پرتاب فضایی ونچانگ در استان هاینان چین جنوبی به مقصد کره ماه پرتاب کردند. بعد از چند ماه فعالیت، این ماه نورد توانست ۱۷۳۱ گرم سنگ و خاک را به زمین بازگرداند. مأموریت این کاوشگر جمعا ۲۳ روز طول کشید و از آن به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین و پیچیده‌ترین مأموریت‌های فضایی چین یاد می‌شود.
چینی‌ها در فکر کاوش ماه
برنامه کاوش ماه چین از سال ۲۰۰۴ آغاز شد و سه سال بعد از آن دانشمندان این کشور موفق شدند ۵ کاوشگر رباتیک به فضا پرتاب کنند. در سال ۲۰۱۹ بود که آنها توانستند چهارمین کاوشگر چانگ ای ۴ را راهی نیمه تاریک ماه کنند. این ماه نورد اولین کاوشگری بود که موفق به تماشای نیمه تاریک ماه شد.
همچنین سطح نورد این کاوشگر با نام یوتو ۲، حدود هزار روزی می‌شود که مشغول کاوش سطح زمین است. به طور کلی فضاپیمای چانگ ای ۴ وقتی روی ماه فرود آمد، دهانه ۱۸۶ کیلومتری ون کارمان را کاوش کرد. چانگ ای ۴ چهارمین مأموریت فضایی چین و همچنین دومین فضاپیمایی بود که همراه با آن یک سطح نورد ارسال شد.
چانگ ای ۱ و چانگ ای ۲ مدارگرد بودند، اما چانگ ای ۳ برای نخستین بار چینی‌ها را با سطح ماه آشنا کرد. بنابراین یوتو اولین سطح‌نوردی بود که روی نیمه نزدیک ماه فرود آمد و مشغول جستجوی نشانه‌های حیات شد. هدف از پرتاب ماه نورد چانگ ای ۵ این بود که نمونه‌هایی از سنگ و خاک کره ماه را به زمین برگرداند.
۱۱۲ ساعت طول کشید تا این کاوشگر به مدار ماه برسد و سپس چند ماه بعد به زمین برگشت. آخرین مأموریتی که همچون چانگ ای ۵ توانست نمونه‌های ماه را به زمین بیاورد، لونا ۲۴ بوده است که روسیه در سال ۱۹۷۶ موفق به انجام آن شد. همچنین چینی‌ها پس از کسب این دستاورد برنامه دارند قطب جنوب ماه را با سه مأموریت جدید مورد بررسی قرار دهند.
تاریخ احتمالی نخستین مأموریت آنها در سال ۲۰۲۴ خواهد بود و انتظار داریم نام آنها چانگ ای ۶، چانگ ای ۷ و چانگ ای ۸ باشد. البته مأموریت‌های هر یک از این کاوشگرها متفاوت از دیگری خواهد بود.
227227
