اورانیوم غنیتر، تحریم بیشتر، ملت فقیرتر
حسامالدین اسلاملو
«با اورانیم 90 درصد غنی شده بمب اتم تولید میکنند.» آنگاه نسبت به ادعای رسیدن ایران به اورانیوم 84 درصد غنی شده، حساس میشویم که از این گزاره آگاه باشیم.
انتشار این خبر فارغ از همه حواشی آن در روز نخست اسفند برای ایرانیان معنایی جز این ندارد که درست در آستانه عید نوروز باید با حاشیههایی تازه و عواقب دردسرساز آن سر کنند. حاشیههایی قویتر از متن که میتواند در حداقلترین نوع تاثیرگذاریاش به معنای اعمال تحریمهای شدیدتر و بیشتر، اقتصاد بحرانزدهتر و معیشت تنگتر برای مردم ایران باشد.
30 بهمن ماه بود که وزیر امور خارجه ایران از رایزنی با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره توافق برای رفع تحریمها خبر داد.
حسین امیر عبداللهیان از مذاکره تلفنی با جوزف بورل برای آغاز توافق گفت و درست یک روز پس از آن خبرگزاری بلومبرگ امریکا به نقل از دو دیپلمات بلند پایه از کشف اورانیوم غنی شده در سطح 84 درصدی توسط بازرسان آژانس در ایران خبر داد.
نخستین واکنش آژانس
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پی ادعای مطرح شده در گزارش شبکه بلومبرگ مبنی بر کشف اورانیوم غنیشده با خلوص ۸۴ درصد در ایران، در صفحه توئیترش نوشت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی از گزارشهای اخیر در رسانهها درباره سطح غنیسازی اورانیوم در ایران با خبر است و در حال گفتوگو با تهران در زمینه فعالیتهای راستیآزمایی اخیر آژانس در ایران هستیم. دیدهبان هستهای سازمان ملل افزود: آژانس در حال گفتوگو با ایران درباره نتایج فعالیتهای راستیآزمایی اخیر در ایران است و اطلاعات مقتضی را به شورای حکام ارائه خواهد کرد.
با این وجود خبرگزاری آمریکایی به عنوان نخستین منبع اعلام خبر رسیدن ایران به خلوص 84 درصدی؛ بر روی احتمال دستیابی ایران به بمب اتم مانور داده است درحالی که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اوایل بهمن ماه جاری در اظهاراتی اعلام کرده بود: ایران تا بدین لحظه هیچ سلاح هستهای نساخته است.
ادعای تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هستهای درحالی توسط امریکا تکرار میشود که مقامات ایران بارها تاکید کردهاند ایران به طور شفاف، زیر نظر آژانس بینالمللی، ۷۰ کیلوگرم اورانیوم غنیسازی شده با خلوص ۶۰ درصد و ۱۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیسازی شده با خلوص ۲۰ درصد در اختیار دارد و تولید و به کارگیری تسلیحات هستهای، جایی در دکترین دفاعی ایران ندارد.
ایران با آژانس، شفاف است
در همین راستا، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، به ایسنا گفته است: وجود ذرات با غنای بالا در هر یک از روندهای غنیسازی امری طبیعی است. به عنوان مثال در روند غنیسازی اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد اورانیوم ۴۷ درصد هم دیده میشود و در روند تولید اورانیوم ۶۰ درصد اورانیوم با غنای بالاتر هم دیده میشود ولی آنچه حائز اهمیت است محصول تولیدی نهایی است که جمهوری اسلامی ایران تاکنون مبادرت به غنی سازی بالای ۶۰ درصد نکرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهتر از هر نهادی واقف است که چنین مواردی در زمان انجام کار رخ میدهد.
بهروز کمالوندی، با بیان اینکه این یک موضوع عادی است و ایران نیازی به پنهانکاری چنین موضوعی ندارد، گفت: حتی آژانس هم چنین موردی را گزارش نکرده است.
ایران همچنان متعهد به ان پی تی
از طرف دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ایران متعهد به ان پی تی است و همکاری حرفهای جمهوری اسلامی ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک اصل مهم است و ما انتظار داریم که آژانس نیز رفتار حرفهای در چارچوب وظایف خود داشته باشد.
به گزارش شبکه شرق، ناصر کنعانی در ارتباط با ادعای غنی سازی ۸۴ درصدی از سوی ایران پاسخ کمالوندی را تکرار کرد.
به گفتهی کنعانی برنامه ریزی برای سفر هیات آژانس به بازدید در ایران پیگیری شده و به محض تکمیل شدن مقدمات این سفر میتواند انجام شود.
اتحادیه اروپا تمایلی به گمانهزنی ندارد
روز گذشته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست طبق قرار در روزهای آینده در اینباره اطلاعرسانی کند.
ادعای رسیدن ایران به اورانیوم 84 درصد غنی شده، فارغ از همه حواشی آن در روز نخست اسفند برای ایرانیان معنایی جز این ندارد که درست در آستانه عید نوروز باید با حاشیههایی تازه و عواقب دردسرساز آن سر کنند که در حداقلترین نوع تاثیرگذاریاش به معنای اعمال تحریمهای شدیدتر و بیشتر، اقتصاد بحرانزدهتر و معیشت تنگتر باشد
جوزپ بورل تاکید کرد که آن زمان تمایلی به گمانهزنی در این خصوص ندارد.
این جملهی کلیدی بورل به معنای این است که اتحادیه اروپا میخواهد تا دسترسی به اطلاعات مطمئن آژانس انرژی هستهای، حرکتی له یا علیه ایران نکند. گرچه به نظر میرسد وزارت خارجه دولت بایدن نیز قصد ندارد با هجمه جدید رسانههای نزدیک به جمهوریخواهان علیه ایران به طور علنی همراهی کند.
بلینکن در واکنش به سوالی درباره ادعای آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر کشف اورانیوم غنیشده تا ۸۴ درصد در ایران، اظهار داشت: «ما با آژانس تماس میگیریم تا اطلاعات تکمیلی در مورد آنچه درباره غنیسازی اورانیوم در ایران گزارش شده را به دست آوریم».
جوسازی یا آلودگی عمدی؟
خبرآنلاین در مصاحبه با رئیس سابق سازمان انرژی اتمی از این احتمال سخن گفت که در جوسازی اخیر غرب علیه ایران ممکن است پای آلودگی عمدی در تاسیسات در میان باشد.
فریدون عباسی دوانی ، طراحی جهانی علیه ایران را پشت پرده خبر غنیسازی ۸۴ درصد به عنوان یک اقدام خصمانه یاد کرد که در آستانه نشست شورای حکام در وین روی داده است.
اولیانوف: نگرانی غرب، اشک تمساح است
«میخائیل اولیانوف» نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در «وین» در مصاحبه با خبرگزاری روسی «اسپوتنیک» با تأکید بر این نکته که موضوع هستهای ایران از طریق دیپلماتیک و بدون تهدید باید مورد رسیدگی قرار گیرد، ادامه داد که نگرانی کشورهای غربی از برنامه هستهای ایران همچون «اشک تمساح» است.
روز گذشته فارس از اولیانوف نقل کرد: رسانههای خارجی در حال داغ کردن فضا در خصوص برنامه هستهای ایران قبل از جلسه بعدی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند و احتمالاً افشاگری بلومبرگ با هدف اخلال در سفر آتی «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران صورت گرفته است. وی ابراز تاسف کرد: چنین چیزهایی تحت عنوان «افشاگری» اطلاعات حساس در رسانهها غیرمعمول نیست. بلکه عمدتاً به دلایل سیاسی آشکار انجام میشود تا اوضاع حول محور ایران و برنامه هستهای این کشور را دشوار سازند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پی ادعای مطرح شده در گزارش شبکه بلومبرگ مبنی بر کشف اورانیوم غنیشده با خلوص ۸۴ درصد در ایران، در صفحه توئیترش نوشت: آژانس در حال گفتوگو با ایران درباره نتایج فعالیتهای راستیآزمایی اخیر در ایران است و اطلاعات مقتضی را به شورای حکام ارائه خواهد کرد
وی سپس به طور خاص به گزارش بلومبرگ اشاره کرد و نوشت: «هماکنون، منابع بلومبرگ تصمیم به داغ کردن اوضاع در آستانه جلسه آتی شورای حکام آژانس دارند که قرار است (15 تا 19 اسفند ماه) در وین برگزار شود و همچنین قصد مختل کردن برنامههای مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران را دارند.
نماینده روسیه در وین تصریح کرد: اگر ما درباره این وضعیت برجام حرف بزنیم، نشان دهنده اهمیت احیای سریع آن است.
به گفته اولیانوف در صورت احیای توافق هستهای، مشکل غنی سازی اورانیوم خود به خود از بین خواهد رفت.
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی با تاکید بر اینکه سایر شرکت کنندگان در مذاکرات وین مسئول به نتیجه نرسیدن گفتوگوهای احیای برجام هستند، گفت: ایران آماده بازگرداندن برجام است به شرط آنکه تمام شرکتکنندگان در مذاکرات وین در خصوص برجام اراده سیاسی لازم را داشته باشند. متأسفانه در حال حاضر اینگونه نیست. برخی از شرکت کنندگان موانع ساختگی اختراع میکنند.
از حواشی مصاحبه اولیانوف، کنایهی لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال که به طعنه «موانع ساختگیِ» مورد ادعای اولیانوف را همان غنیسازی خطرناک ۸۴ درصد اورانیوم دانسته است.
این دیپلمات روس در واکنش به کنایه لارنس نورمن به اجرا نشدن کامل برجام توسط طرف غربی و خروج یکجانبه امریکا از آن اشاره کرده است: « ایران آماده نهایی کردن تصمیم در مورد بازگرداندن برجام است. مشکل مربوط به برخی دیگر از شرکت کنندگان در مذاکرات وین است.»
حال باید دید که این چالش جدید هستهای ایران در روزهای آینده و با ورود نمایندگان آژانس به کشورمان، وارد چه فازی خواهد شد؟