مطالبه گری اجتماعی چیست و برای احقاق حقوق شهروندی چه باید کرد؟

مطالبه گری اجتماعی و الزامات قابل توجه برای تحقق آرمان ها و خواسته ها در جامعه

یکی از راه های دستیابی به خواسته ها و حقوق شهروندی در جامعه، بیان و پیگیری آن ها در قالب مطالبه گری اجتماعی است.

مطالبه گری اجتماعی چیست و برای احقاق حقوق شهروندی چه باید کرد؟

انسان به عنوان موجودی اجتماعی که در جامعه ای متشکل از افراد و نهاد های مختلف زندگی می کند، دارای وظایف و حقوق اجتماعی و شهروندی بسیاری است. یکی از مشکلاتی که به رشد و تشکیل حکومت های مستبد و سلطه گر منجر می شود، فقدان انتقاد پذیری توسط این نظام ها و نبود روحیه مطالبه گری و گفتگو و مسئولیت پذیری از سوی افراد جامعه می باشد. یکی از راه های دستیابی به خواسته ها و حقوق محقق نشده، بیان و پیگیری آن ها در قالب مطالبه گری اجتماعی است.

مطالبه گری اجتماعی راهیست برای تحقق حقوق شهروندی انسان ساکن در اجتماع و کمک به گسترش عدالت و ایجاد بستر های مناسب، برای داشتن زندگی بهتر و جامعه ای آرمانی. چرا که بر اساس روایات و آموزه ها و مبانی دینی، انسان در برابر سرنوشت خود و هم نوع خود و بهبود شرایط زندگی، مسئول است.

مطالبه گری اجتماعی ابعاد مختلفی را از جمله سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و یا اقتصادی در برمی گیرد.

همانطور که از نام آن مشخص است، مطالبه گری در این راستا، به این معناست که افراد جامعه، متحد باهم در تعاملی مثبت و سازنده، خواسته ها و مطالبات منطقی و واقعی خود را به سازمان های مجری و مسئول نظام، در چهارچوب گفتگو، انتقال داده و سعی در احقاق حقوق خود می کنند. البته برای انسجام و سهولت دستیابی به یک نتیجه مطلوب، این امر با تشکیل انجمن ها، تشکل ها و یا نهاد ها و سازمان های مردمی صورت میگیرد. چرا که مطالبه گری به شکل اجتماعی قدرتمند تر و دارای نتیجه ثمربخش تری نسبت به مطالبه گری فردی می باشد.

جامعه مطالبه گر از انفعال و انزوا و سیطره پذیری دور بوده و در حل مسائل و مشکلات اجتماعی پیش قدم می باشد. البته مطالبه گری اجتماعی را با رفتار های هنجار شکنانه و خشونت آمیز اعتراضی و دشمنی نباید اشتباه گرفت. بلکه این روش احقاق حقوق، راهی هوشمندانه و منطقی در سایه گفتگو و انتقاد و ارائه پیشنهادات سودمند برای اصلاح قوانین و حل مسائل در حوزه های مختلف است. شهروند مطالبه گر نیز در کنار داشتن روحیه مسئولیت پذیری و پیگیری، باید برای ارائه طرح ها و برنامه های پخته و موثر برای تمام جامعه، دست از مطالعه و اندیشیدن و جستجو بر ندارد.

مطالبه گری در قالب همفکری بصورت جمعی

مددکاری اجتماعی با مطالبه گری اجتماعی چه تفاوتی دارد؟

یکی از مهمترین منابع اجتماعی جهت حل مشکلات پیچیده ای که گریبانگیر افراد و گروه های مختلف جامعه است، مددکاران اجتماعی‌ و مددکاران اجتماعی می باشد. مددکاران اجتماعی نقش بسزایی در ارائه راه حل ها و پیشنهادات سازنده به مسئولین ذیربط ایفا میکند. چرا که اصناف مددکاری اجتماعی ایران بطور کلی از تخصصی ترین اصناف در خصوص مطالبه گری اجتماعی و تحقق حقوق افراد جامعه می باشند. بنابراین مطالبه گری در مددکاری اجتماعی و در جوهره اصلی آن وجود دارد. در واقع مددکاری اجتماعی بیان دیگری از مطالبه گری اجتماعی است.

اصول و نکات قابل توجه در مطالبه گری به صورت جمعی
همانند سایر امور، مطالبه گری نیز برای تاثیرگذاری بیشتر و بهتر، از اصول و نکاتی پیروی می کند. الزامات، اصول و مبانی مطالبه گری اجتماعی که توجه به آن ها ضروریست، عبارتند از:

• بیان خواسته ها و مطالبات در ساختار اجتماعی و سازماندهی شده نه فردی و جداگانه.
• داشتن روحیه همکاری و مشارکت، تحرک و پویایی و احترام به نظرات مختلف.
• داشتن تعهد و مسئولیت در قبال مطالبات.
• داشتن روحیه صبر و بردباری و اختصاص زمان مناسب برای رسیدن به خواسته ها در طولانی مدت.
• صرف هزینه های مختلف اعم از مالی، زمانی و یا حتی جانی و از خودگذشتگی برای تحقق خواسته های به حق و منصفانه.
  و…

نویسنده: دکتر جواد طلسچی یکتا؛ مدیر و موسس رسانه مددکاری اجتماعی ایرانیان